حال و هوای اقتصاد ایران و جهان در روز هفتم مهرماه ۱۳۴۸:
۵۰ سال پیش در چنین روزی
دو‌شنبه۴۸/۰۷/۰۷:
نماینده انجمن شهر از کمیته بررسی صلاحیت اصناف خط خورد
امروز اعلام شد بانک رهنی ایران مقدمات تشکیل شرکت‌های وام پس‌انداز مسکن را در استان‌های خوزستان، فارس، اصفهان و خراسان فراهم آورده است. بر اساس توضیحات بانک، این شرکت‌ها نیز مانند بانک‌ها، پس‌انداز افراد را جمع می‌کنند با این تفاوت که فقط و فقط وام مسکن می‌پردازند. تفاوت اساسی بین شرکت‌های پس‌انداز وام مسکن و بانک‌ها این است که پس‌اندازکننده، صاحب سهم بوده و در اداره شرکت دخالت دارد. هدف از تشکیل این شرکت‌ها، «کمک به امر خانه‌سازی برای افراد با درآمد متوسط» عنوان شده است. آن‌طور که در گزارش‌ها منعکس شده بود، وام‌های بلندمدت از بانک مرکزی و با ضمانت بانک رهنی و وام‌های کوتاه‌مدت از منابع این بانک تامین می‌شود.
وزیر راه در بامداد هفتمین روز مهر، خود را به جاده تهران مشهد رساند تا به اعتراض رانندگان کامیون رسیدگی کند. مهندس حسن شالچیان در قسمتی از جاده با نام «دره‌خوار که از تنگه‌های بسیار سخت و خطرناک راه تهران گرمسار است، پشت کامیون سنگین نشست و در مورد اصلاح معبر و تغییر مسیر» با رانندگان به بحث و گفت‌وگو پرداخت. طبق گزارش روزنامه اطلاعات، حاج رضا حداد، معاون اتحادیه مرکزی کامیون‌داران و گلشن ابراهیمی، رئیس راه استان تهران، وزیر را همراهی می‌کردند. حضور شالچیان در جمع رانندگان کامیون از آن جهت اهمیت داشت که چند روز پیش، حادثه‌ای دلخراش در جاده تهران قزوین سبب اعتراض رانندگان شده بود و آنان اعلام کرده بود حاضرند با وزارت راه بر سر اخذ عوارض تردد به شرط تعریض و اصلاح جاده‌های ترانزیتی همکاری کنند.
حوزه راه و ترابری امروز خبرهای ضدونقیضی منتشر کرد. در حالی که «پرچم خاورمیانه» از قول مسئولان فرودگاه مهرآباد نوشت: «طرح ایجاد فرودگاه دوم در تهران منتفی شده و قرار است بجای آن فرودگاه مهرآباد توسعه یابد» و دلیل انصراف از ساخت یک فرودگاه دیگر را برآورد «هزینه بیش از هزار میلیون تومانی» آن عنوان کرده بود، «آیندگان» نوشت: «فرودگاه جدید تهران در محلی به مساحت 35 میلیون متر مربع ساخته می‌شود و به‌طور قطع تا پایان برنامه پنج‌ساله چهارم عمرانی قابل بهره‌برداری خواهد بود.» در گزارش این روزنامه آمده بود: «فرودگاه جدید تهران که 7500 میلیون ریال هزینه ساخت آن است، جوابگوی ترافیک هوایی تهران تا 30 سال آینده خواهد بود و در آن تجهیزات لازم برای فرودآمدن هواپیماهای عظیم مسافری مانند بوئینگ 747 که ظرفیت 450 مسافر دارد درنظر گرفته شده است.»
وزیر دیگری که امروز خبرساز شد، ایرج وحیدی، وزیر کشاورزی بود. او به کرج رفته و از کارخانه بنگاه شیمیایی بازدید کره بود. در جریان این بازدید، «سود ویژه سالیانه بر اساس قانون سهیم‌شدن کارگران در سود ویژه کارخانجات، طی چکی به نماینده کارگران تسلیم گردید.»
وزارت اصلاحات ارضی یکی از خبرسازهای امروز بود. از مهم‌ترین خبرهای این وزارتخانه این بود که کارشناسان تعاونی بلغارستان در دیدار با وزیر، «ضمن تجلیل و ستایش از موفقیت‌های وسیعی که در زمینه اجرای همه‌جانبه اصلاحات ارضی نصیب ملت ایران گردیده است، اندیشه تشکیل شرکت‌های سهامی زارعی و همچنین ایجاد خانه‌های فرهنگ روستایی را مورد ستایش قرار دادند.» خبر دیگر وزارت اصلاحات ارضی این بود که هیاتی را برای شرکت در سمینار منطقه‌ای شیوه‌های جدید تعاون برای اصلاح امور روستایی به ورشو فرستاده است.
نشریه بورس هم نوشت: «پس از سفر ولیان به اروپا، مقرر شد بخش اقتصاد ارضی دانشگاه کمبریج با مرکز تحقیقات روستایی وزارت اصلاحات ارضی ایران همکاری کند و کارشناسان انگلستان برای کمک‌های فنی به ایران بیایند.»
رکود در معاملات مارک امروز هم ادامه داشت. روزنامه اطلاعات در این باره نوشت: «با پیداش شایعات زیاد درباره افزایش نرخ برابری مارک در صرافی‌های تهران، مارک آلمان غربی با کمی افزایش قیمت به خریداران عرضه می‌شود ولی خریداران به علت مبهم‌بودن وضع مارک و افزایش قیمت آن چندان رغبتی به خرید نشان نمی‌دهند.» خبرنگار اطلاعات همچنین گزارش داد که قیمت سکه در بازار آزاد با کمی افزایش همراه بوده است: «یک پهلوی طلا 960 ریال، نیم پهلوی 475 ریال و ربع پهلوی 250 ریال.»
صبح امروز بانک مرکزی گزارشی از اعتبارات اسنادی گشایش یافته و برات‌های واریزشده بانک‌ها طی فروردین و اردیبهشت گذشته را منتشر کرد که در روزنامه‌های عصر بازتاب داشت. بر اساس این گزارش در دو ماهه نخست سال، در حدود 10 میلیارد ریال انواع کالا از خارج از کشور سفارش داده شده است. عمده اقلام وارداتی در این مدت به ترتیب ارزش عبارت بودند از: گوشت نمک‌زده و یخ‌زده، لبنیات و تخم‌مرغ و عسل، چای، روغن‌های نباتی، نخ و پشم و کرک، آهن به شکل میله، آهن به شکل ورق سیاه، لوله‌های چدنی و فولادی و آهنی و بست‌ها و زانوهای مربوطه، ماشین و ادوات کشاورزی، رادیو، تلویزیون، اتومبیل سواری و شکاری و…
نزدیک‌شدن موعد انتخابات اصناف، سبب شد رئیس انجمن شهر تهران از روسای اصناف برای بررسی آیین‌نامه انتخابات دعوت به عمل آورد. در این جلسه 16 نفر از معتمدین اصناف تهران حضور یافتند:
- حسین مومنی، رئیس اتحادیه صنف باطری‌ساز
- عباس تیموری، رئیس اتحادیه پرنده و ماهی‌فروش
- رضا هنری، رئیس اتحادیه نوشت‌افزار
- عباس دانشمند، رئیس اتحادیه صنف خیاط
- علی باوفا، رئیس اتحادیه صنف کاشی‌ساز و کاشی‌فروش
- حاج حسن اسلامی، نایب‌رئیس صنف رنگ‌فروش و رئیس دادگاه صنفی اصناف
- ابوالقاسم محرز، رئیس اتحادیه نوشابه‌های غیرالکلی
- حاج حسین زارع رئیس اتحادیه صنف خواربار فروش
- حاج احمد مشکوتی، رئیس اتحادیه مکانیسین‌ها
- محمدعلی مینویی، رئیس اتحادیه صنف توقفگاه، اتوشویی و پارکینگ
- محمدعلی محب‌حسوری، رئیس اتحادیه سماورساز
- ناصر کرباسچیان، رئیس اتحادیه نمایشگاه‌های اتومبیل
- عباس اردوخانی، رئیس اتحادیه چرم‌فروش
- عباس نیکومنش، رئیس اتحادیه مس‌فروش
- محمدحسن پیروز، عضو اتحادیه فخار
- حاج محمدمهدی شفیقی، رئیس اتحادیه درودگران
آزادی کامل انتخابات و انتخاب کسانی که مورد احترام جامعه اصناف باشند، از جمله مباحث مطرح شده در این نشست بود. پس از بحث و تبادل نظر حضار، در نهایت موضوع شرکت نماینده انجمن شهر در کمیته بررسی صلاحیت کاندیداهای اصناف منتفی شد.
خبر آخر هم این‌که در جلسه شورای عالی سازمان بین‌المللی استاندارد در ژنو، رضا شایگان رئیس هیات مدیره و مدیرعامل موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران برای مدت سه سال به عنوان معاون سازمان انتخاب شد.
از خبرهای جالب امروز، بازداشت اعضای یک باند سازنده ادوکلن‌های تقلبی خارجی بود. نماینده فروش ادوکلن‌های «کارون» فرانسه به اداره آگاهی شکایت کرده بود که «عده‌ای مبادرت به تهیه و فروش ادوکلن‌های مزبور با علامت و بسته‌بندی تقلیدی نموده‌اند.» عملیات شناسایی، تعقیب و دستگیری در تهران و شیراز پیگیری می‌شود و در نهایت متقلبین به دام می‌افتند. در کارگاه تولید عطرها، «لفاف، بسته‌بندی و اتیکت‌های ادوکلن‌های خارجی» کشف می‌شود. به گفته دکتر قوامی، معاون دادسرای تهران، متقلب‌ها، 300هزار ریال برای تهیه کلیشه مارک‌های خارجی پرداخته و بالغ بر 5هزار شیشه پرشده را آماده فروش کرده بودند. در این کارگاه برچسب برندهای تقلبی «پورانم»، «کارون»، «المسقطی»، «555»، «تایر»، «اسکین براسر» و «ال-ام» روی شیشه‌ها قرار گرفت. معاون دادسرای تهران به خبرنگاران قضائی روزنامه‌ها گفت: «قیمت ادوکلن‌های اصلی در ایران 900 ریال است اما فروشندگان ادوکلن‌های تقلبی همین ادوکلن را در بازار به قیمت 200 ریال به فروش می‌رساندند و هر 12 عدد آن را 300 ریال در اختیار عمده‌فروش‌ها قرار می‌دادند.»
