چرا قانون بازنشستگی پیشنهادی امانوئل مکرون فرانسه را به اعتصاب کشاند؟
حتی برای کشوری مانند فرانسه که به اعتصابات مکرر و متعدد عادت دارد، اعتصاباتی که از امروز (5 دسامبر) آغاز شده نیز کمی نگرانکننده به نظر میرسد. به عقیده بسیاری از کارشناسان، این اعتصابات یکی از بزرگترین اعتصابات دهههای اخیر خواهد بود؛ اعتصاباتی که با ایجاد موج بزرگی از نافرمانیها، فرانسه را برای چندین هفته به بنبستی واقعی خواهد رساند.
چه کسانی قرار است اعتصاب کنند؟
به گفته برخی منابع، اعتصابات از ساعت 10 شب گذشته، به محض به اتمام رسیدن ساعت کاری کارکنان دو شرکت «ریلسازی ملی فرانسه» و «سازمان تنظیم مقررات حملونقل پاریس» به طور رسمی آغاز شده است. کارمندان زمینی شرکت «ایرفرانس» نیز قصد دارند با ایجاد اختلال در روند پروازها، نشست و برخاست پرندههای این شرکت هواپیمایی را با مشکل مواجه سازند.
اما خبرها حکایت از آن دارد که رانندگان حملونقل عمومی فرانسه نیز قصد دارند با مسدودسازی مسیرهای اصلی شهر در تاریخ 7 دسامبر، روند ترافیک در کشور را فلج کرده و اعتراض خود را به این گونه نشان دهند. از همین رو، برخی شهروندان فرانسوی که بیشتر به خودروهای شخصی خود متکی هستند، با ذخیره گالنهای بنزین در گاراژهای خود قصد دارند در صورت ایجاد مشکل در خرید سوخت، اندوختهای حداقلی برای این روزها داشته باشند.
انتظار میرود کارمندان اداره پست و دیگر نهادهای ارائهدهنده خدمات عمومی نیز به این اعتصابات بپیوندند. در بخش آموزش نیز، سه اتحادیه آموزشی اطلاعیه رسمی خود مبنی بر تمایل به شرکت در اعتصابات را به وزارت آموزش و پرورش فرانسه تحویل دادهاند.
پلیس فرانسه هم در حمایت از این اعتصاب سراسری، کلیه خدمات خود را از ساعت 10 صبح تا 3 عصر امروز به طور کل متوقف خواهد کرد. همچنین، نیروهای خود را از هرگونه حضور در آزادراهها یا فرودگاهها در طول روز منع کرده است.
رانندگان آمبولانس و کارمندان بیمارستان – که هفته گذشته هم در اعتصاب بودند – به احتمال زیاد به این اعتصابات خواهند پیوست. همچنین، آتشنشانانی که اعتصاباتشان به تازگی به اتمام رسیده نیز مجددا با اعتصابکنندگان همراه خواهند شد.
این اعتصابات مورد حمایت جنبش جلیقهزردها خواهد بود؛ جنبشی جنجالی که در یک سال اخیر تمامی آخر هفتهها را در خیابانهای فرانسه گذرانده است. اتحادیه وکلای فرانسه نیز با حمایت از این اعتصابات، نام «روزی برای عدالت مرده» را برای این روز مهم برگزیده است.
دلیل اعتصابات چیست؟
این اعتصاب علیه اصلاحات بازنشستگی پیشنهادی دولت فرانسه است. گفته میشود، امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه آرزو دارد سیستم بازنشستگی فعلی این کشور که هماکنون شامل 42 سیاست جداگانه است را به یک قانون واحد تبدیل کند. این قانون جدید، سیستمی امتیازی را برای رسیدن به استانداردهای بازنشستگی پیشنهاد میدهد که به عقیده بسیاری از کارکنان فرانسوی، به دلیل ایجاد بازنشستگی زودرس، تهدیدی بزرگ برای بسیاری کارمندان بخش خدمات عمومی محسوب میشود.
از دیگر دلایل این اعتصابات این است که قانون جدید بر میزان حقوق دریافتی کارکنان نیز تاثیرگذار است. در حال حاضر، میزان حقوق دریافتی کارکنان بخش خدمات دولتی فرانسه، میانگینی از میزان حقوق دریافتیشان در 6 ماه پایان دوره کاریشان است (که معمولا بالاتر از سقف عادی در نظر گرفته میشود) اما در قانون جدید، 25 سال از سابقه کاری به دقت مورد بررسی قرار میگیرد. این بدان معناست که افرادی که در سالهایی از دوره فعالیت کاری خود حقوق کمتری میگرفتند یا بیکار بودهاند، در نهایت از حقوق بازنشستگی کمتری برخوردار خواهند شد.
چرا این اعتصابات متفاوت است؟
رشته اعتصاباتی که به این اعتصابات سراسری ختم شده از تاریخ 13 سپتامبر، روزی که «جمعه سیاه» لقب گرفت، آغاز شد؛ روزی که با راهبندانی 200 کیلومتری در شهر پاریس همراه شد. با این حال، به نظر میرسد مردم فرانسه تدارک اعتصاباتی بسیار بزرگتر را دیدهاند.
نخستین تفاوت این اعتصابات، تعداد احزاب شرکتکننده در آن است زیرا تمام اتحادیههای کارگری فرانسه را شامل میشود. دومین تفاوت آن این است که 5 اتحادیه بزرگ کارگری در «شبکه حملونقل پاریس» خواستار نامحدود بودن این اعتصابات شدهاند و این اعتصابات را مرحله نخست سری اعتصابات آینده میدانند، بنابراین اعتصابات در فرانسه ادامهدار خواهد بود. بسیاری از اتحادیهها هشدار دادهاند که اعتصابات ممکن است تا کریسمس ادامه داشته باشد. سومین تفاوت آن، تجربهای تاریخی در این مورد است. کارگران فرانسوی از سال 1995، زمانی که ژاک شیراک سعی در تغییر سیستم داشت با دولت در برابر اصلاحات حقوق بازنشستگی جنگیدهاند. بنابر گزارش روزنامههای رسمی آن دوره، اصلاحات پیشنهادی در آن زمان مردم را به خیابانها کشاند، به طوری که فرانسه از بهار 1968 این حجم از اعتراضات را به خود ندیده بود. این طرح پس از هفتهها اعتراض به فراموشی سپرده شد. اما به نظر میرسد طرح پیشنهادی مکرون حتی از آن طرح قدیمی نیز سختگیرانهتر باشد.
آیا اعتصاب از حمایت عمومی برخوردار است؟
نظرسنجی اخیر نشریه «La Tribune» نشاندهنده موافقت 60 درصدی عموم مردم با این اعتصابات است. کارشناسان معتقدند وقتی حرکت قطارها و پرواز هواپیماها با مشکل روبهرو شود، حجم نارضایتیها بالاتر هم خواهد رفت. آنها میگویند این یک جنگ سیاسی تمامعیار میان مردم و امانوئل مکرون، رئیس جمهور فرانسه است زیرا او تمام اعتبار سیاسی خود را برای به نتیجه رسیدن این طرح به میان آورده است.
اما از آن سو، فرانسویها هم به مبارزه برای رسیدن به اهداف خود عادت دارند و به این سادگیها میدان جنگ را خالی نخواهند کرد. مؤسسه اتحادیه کارگری اروپا در تحقیقاتی جدید اعلام کرد که در خلال سالهای 2010 تا 2017، از میان هر هزار فرانسوی 125 نفر در اعتصابات شرکت کردهاند. این در حالیست که این تعداد در آمریکا 20 نفر، در آلمان 17 نفر و در سوئد 3 نفر بوده است.