آرامکو بالاخره به بورس می آید، اما آیا واقعا ارزشش را دارد؟
- قرار است در ماه آینده 5 درصد از سهام آرامکو در بورس عربستان عرضه شود، به غیر از تخمین های غلطی که در مورد قیمت سهام این شرکت زده شده است، انتظار می رود مهم ترین خریداران ان همچنان ثروتمندان نزدیک به خانواده پادشاهی عربستان باشند، عرضه سهام آرامکو در خارج از کشور، با مشکلات بی شماری رو به رو است، در آمریکا احتمالا توقیف سهام به دلیل اتهام های عربستان در مورد حمایت از ترورسیم وجود دارد، و در بازار های دیگر شفافیتی به آرامکو تحمیل خواهد شد، که مدیران و خاندان سعودی از ان استقبال نخواهند کرد.
بعد از تاخیرهای مکرر، بالاخره بلوکی از سهام آرامکو، شرکت نفت عربستان سعودی و سودآورترین شرکت نفتی جهان در بورس عرضه شود؛ آیا مالکیت بخشی از سهام سودآورترین شرکت نفتی جهان به معنی مالکیت سودآورترین سهامهای بازار بورس خواهد بود، پاسخ باید در ماه دسامبر روشن شود، یعنی وقتی که اولین بلوک سهام شرکت بالاخره به بورس راه پیدا میکند ، هنگامی که عربستان سعودی آرامکو بزرگترین پیشنهاد عمومی در تاریخ بورس را عرضه میکند. این شرکت در تاریخ 3 نوامبر قصد خود از ورود به بازار بورس سهام عربستان سعودی را تأیید کرد. عرضه آرامکو در بورس، بخشی از برنامه تامین مالی برای تامین هزینههای چشم انداز ولیعهد محمدبنسلمان برای تغییر شکل اقتصادی اقتصاد پادشاهی و کاهش وابستگی آن به نفت است. اما از همین حالا معلوم است که هیچ چیز در مورد سهام آرامکو عادی نیست، و مساله فقط مربوط به اندازه آن نیست.
۱.ارزش آرامکو چقدر است؟
این سوال بزرگی است، عرضه آرامکو چند روز قبل از آغاز ماه اکتبر به تأخیر افتاد؛ تاخیر به دلیل بروز دوباره شک و تردیدها در مورد ارزش ارزیابی دو تریلیون دلاری شاهزاده محمد از ارزش این غول انرژی بود. در سال 2016 با اعلام برنامه و برآورد ی از ارزش ارامکو، هم را شوکه کرد، نتیجه این شود که ارزش آرامکو تقریباً دو برابر شرکت اپل ، بزرگترین شرکت جهان در بازار باشد. برخی از تحلیلگران ارزش این شرکت را به 1.5 تریلیون دلار نزدیک می دانستند، (اطلاعات بلومبرگ آن را معادل 1.1 تریلیون دلار تخمین می زند). حالا بعد از گذشت ماه ها از اعلام برآورد اولیه در مورد ارزش این شرکت، مقامات ارامکو متقائد شده اند که ارزش شرکت، بن 1.8 تا 1.6 تریلیون دلار است.
۲.آیا این یک رکورد جهانی خواهد بود؟
برنامه اصلی فروش 5٪ از شرکت در بازارهای بین المللی و داخلی بود. این مقدار از سهام می تواند بین 50 تا 100 میلیارد دلار برای آرامکو آورده داشته باشد – که بیش از 25 میلیارد دلار رکورد جهانی است که توسط شرکت علی بابا ( Alibaba Group Holding Ltd) که در سال 2014 در بورس نیویورک فروخته شد. قرار است تنها 2٪ از این سهام در بورس محلی در ریاض عرضه شود و باقی 5 درصد در مرحله دیگری عرضه شود. با این وجود، فروش 2٪ سهام هنوز رکورد جهانی را جا به جا خواهد کرد. یاسر الرومیان در یک کنفرانس خبری 3 نوامبر گفت: ارزیابی آرامکو در مورد قیمت نهایی بعدا مشخص خواهد شد، این که رکورد شکسته می شود قطعی است، اما این که چقدر جا به جا می شود، هنوز روشن نیست.
تخمین قیمت برای فروش 2٪ سهام آرامکو از 20 میلیارد دلار تا 40 میلیارد دلار متغیر است.
۳.چه کسی سهام را خواهد خرید؟
عربستان سعودی روی همپیمانان و افراد نزدیک به خود حساب کرده است. خانواده های ثروتمند در پادشاهی ، که برخی از آنها دو سال پیش از سوی دولت بازداشت و متهم به فساد بودند، به سرمایه گذاری تشویق شده اند. عربستان سعودی همچنین در تلاش است تا وجوه ثروت مستقل را ترغیب کند تا وارد بازار شوند. سرمایه گذاران خرد سعودی در صورت داشتن 180 روز سابقه کار در بورس داخلی ، واجد شرایط دریافت سهام خواهند بود.
۴.چرا فروش خارج از کشور وجود ندارد؟
ممکن است یک فروش سهم بین المللی اتفاق بیفتد، هر چند چنین عرضه ای بسیار پر مساله خواهد بود.در نیویورک درخواست تجدیدنظردر مورد قانونی در ایالات متحده که قربانیان تروریسم را مجاز به شکایت دولت های خارجی مرتبط با حملات تروریستی می داند، در حال بررسی است. اما تا قبل از تجدید نظر در این قوانین، اگر ارامکو در نیویورک عرضه شود ممکن است به دادخواست علیه آرامکو منجر شود. عرضه در سایر بنگاه های خارج از کشور نیز این شرکت را برای بررسی شدید و بی سابقه ای در دسترس قرار خواهند داد. آرامکو با انتشار نتایج مالی شش ماهه ، بخشی از عدم شفافیت های موجود درمورد صورت های مالی خود را برطرف کرده است و اعلام کرده است که در 9 ماهه اول سال 68 میلیارد دلار درآمد کسب کرده است؛ اما عرضه در بازارهای جهانی، شفافیتی بیش از این را طلب می کند. با این وجود سیاست گذاران عرضه آرامکو در بورس همچنان به سهامی شدن آرامکو به عنوان زمینه ای برای جذب سرمایه گذاری خارجی نگاه می کنند.
۵.چرا الان؟
آرامکو حدود 10٪ از نیاز جهان به نفت را تامین می کند ، با این حال قیمت های نفت خام در 12 ماه گذشته 16٪ کاهش یافته است و چشم انداز رشد جهانی نشان می دهد که سقوط بیشتر هم ممکن است. حمله هوایی به بزرگترین کارخانه فرآوری آرامکو در اواسط ماه سپتامبر به طور خلاصه نیمی از ظرفیت تولید شرکت را از بین برد و آسیب پذیری آن و همچنین تنش های ژئوپلیتیکی شدید منطقه را برجسته کرد. ممکن است عربستان سعودی معتقد باشد که با ادامه این روند، و در صورت ادامه روند نزولی قیمت نفت، بهتر است عرضه سهام آرامکو هرچه سریع تر عملیاتی شود.
۶. IPO چقدر جذاب است؟
آرامکو نسبت به سایر شرکت ها درآمد بیشتری کسب می کند ، اما اگر ارزیابیها در مورد سودآوری آن هم بیش از حد بالا است، به ویژه با توجه به ریسک سیاسی، ممکن است سرمایه گذاران نگران تر از آنچه محاسبه شده است باشند. برای جذب سرمایه گذاران، مقامات سعودی در حال تغییر شکل دادن منابع مالی تولیدکنندگان نفت هستند (بیشتر درآمد تولید کنندگان در حال حاضر به عنوان مالیات و حق امتیاز به دولت می رسد). در صورت کاهش قیمت نفت خام برنت از 70 دلار در هر بشکه ، سود شرکت از 20 درصد به 15 درصد سقوط می کند. “سود سهام” در سال 2020، 75 میلیارد دلار خواهد بود – بسیار بزرگتر از آنچه که سایر بزرگان نفت می پردازند؛ اما از نظر بازده نیز معامله کوچکتر است. اکنون آرامکو برای افزایش تقاضا در حال افزایش سود سهام به 80 میلیارد دلار است.
7.آیا سرمایهگذاران خارج از کشور هم سهام ارامکو را خریداری می کنند؟
پترولیم نازونال مالزی ((Petroliam Nasional Bhd، گروه سینوپک چین ( (Sinopec Groupو شرکت ملی نفت چین ( China National Petroleum Corp) از جمله شرکت هایی هستند که ممکن است بتواند بخشی از سهام را تصرف کنند.
