حال وهوای اقتصاد ایران و جهان در سوم مهر ماه ۱۳۴۸
۵۰ سال پیش در چنین روزی
پنج‌شنبه، سوم مهرماه ۱۳۴۸:
افزایش 100 درصدی ظرفیت تولید نیشکر هفت‌تپه
با اعلام برندگان مناقصه ماشینآلات کارخانه نیشکر هفت‌تپه، شمارش معکوس برای افزایش تولید این کارخانه آغاز شد. به گزارش روزنامه اطلاعات، دو شرکت اروپایی عهده‌دار حمل و نصب تجهیزات جدید هفت‌تپه هستند و متعهد شده‌اند تا اواخر سال آینده، ظرفیت فعلی 50هزار تن در سال را به دو برابر افزایش دهند. یک مقام مطلع در سازمان آب و برق خوزستان به خبرنگار محلی روزنامه اطلاعات گفت: «در برنامه چهارم، به منظور افزایش ظرفیت کارخانه نیشکر هفت‌تپه به دو برابر ظرفیت فعلی و تقلیل هزینه تولید، 840 میلیون ریال تخصیص یافت و این اعتبار، برای خرید و نصب ماشینآلات به مصرف خواهد رسید.»
طبق این گزارش، هم اکنون طراحی و اجرای یک شبکه آبیاری و زه‌کشی منظم، 5عزار هکتار از زمین‌های اطراف کارخانه زیر کشت نیشکر رفته است. این میزان زمین زیر کشت سبب اشتغال 1200 کارگر دائم و 150هزار کارگر موقت شده است. بر پایه همین گزارش، نیشکر هفت‌تپه در سال 1347 بیش از 47 هزار تن نیشکر را تصفیه و به شکر سفید تبدیل کرده است. خرید 5 هزار هکتار زمین دیگر، در دستور سازمان آب و برق خوزستان قرار دارد: «برای خرید زمین و ایحاد شبکه آبیاری، سازمان برنامه اعتباری در حدود 150 میلیون ریال تخصیص داده است. از محل این اعتبار، 40 کیلومتر راه اصلی و بالغ بر 350 کیلومتر راه فرعی از مزارع به کارخانه تصفیه شکر احداث می‌شود و تدریجا مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.» خبرنگار اطلاعات در تحلیلی از آینده نیشکر هفت‌تپه نوشت: «برآورد شده طی ده سال آینده کلیه سرمایه‌گذاری در این مورد مستهلک می‌گردد، بلکه قیمت شکر تصفیه شده نیز به میزان 22 درصد تقلیل می‌یابد و از کیلویی 12.2 درسال به 9.4 ریال خواهد رسید.»
دیگر خبر اقتصادی سومین روز پاییز، از زبان سخنگوی وزارت تولیدات کشاورزی اعلام شد: «ساخت 22 کشتارگاه در سراسر کشور آغاز شده است و تا پایان سال کشتارگاه‌های رضائیه، تبریز، قم، بروجرد، کاشان، شاهرود و بندر پهلوی به بهره‌برداری می‌رسد.»
امروز همچنین اعلام شد شرکت سهامی صنایع شیر ایران طرحی را در دست مطالعه دارد که بر اساس آن شیر مازاد دامداران را از آنان خریداری کرده و به کارخانه‌های لبنیات‌سازی انتقال دهد: «واحدهای سیار مجهز به وسائل نقلیه یخچال‌دار، برای خرید شیر دامدارانی که به علت نداشتن وسیله حمل، مقدار زیادی از فراورده‌های شیری خود را از دست می‌دهند، به روستاها و محل چراگاه‌های دام می‌روند و شیر جمع‌آوری شده را به نزدیک‌ترین کارخانه شیر پاستوریزه در شهرستان‌ها و استان‌ها جمل خواهند کرد تا بعدا به مصرف تهیه پنیر سفید برسد.»
خبر دیگر این‌که وزارت تولیدات کشاورزی اعلام کرد قصد دارد کارخانه شراب‌سازی خلار شیراز را از بانک کشاورزی بخرد و طرح توسعه آن را به اجرا بگذارد. خبر دیگر در همین رابطه این بود که برای نخستین بار نوشابه‌های الکلی ساخت ایران به اتحاد جماهیر شوروی صادر شد. کارخانه ایران آرارات با درج یک آگهی تبلیغاتی در روزنامه‌های سوم مهر اعلام کرد قرارداد فروش یکی از محصولات خود با نام تجاری «کنیاک امپریال» را با اداره معاملات بازرگانی شوروی به امضا رسانده است و این قرارداد، حاصل حضور شرکت در نمایشگاه مسکو بوده است.
در آخرین روز هفته، وزارت آموزش و پرورش هم با صدور بخشنامه‌ای، میزان حقوق آموزگاران و دبیران را اعلام کرد: «در اجرای بند د از ماده 25 آیین‌نامه تاسیس آموزشگاه‌های غیردولتی، حد متوسط حقوق آموزگار مدر مدارس ماهیانه 7500 ریال و حد متوسط حقوق دبیر ماهانه 12500 ریال تعیین می‌شود.»
در میان خبرهای اقتصادی سوم مهر ماه، این موارد نیز چشم‌گیر بود:
- در جلسه دیشب سازمان امور اصناف، مشکلات و درخواست‌های اصناف بررسی شد.
- اتحادیه‌های صندوق‌داران یخ، کیوسک‌داران و فروشندگان جراید ادغام می‌شوند.
- دینار عراق تنزل کرد؛ دولت عراق طی بیانیه‌ای به عموم مردم این کشور اعلام داشته است که داشتن پول ایرانی در عراق جرم است… اخیرا بر اثر کاهش شدید ارزش و اعتبار دینار عراقی، بسیاری از مردم عراق برای احتراز از زیان، وجوه خود را به پول رایج ایران تبدیل کرده‌اند.
- پیش‌بینی می‌شود در نمایشگاه آسیایی تهران، قراردادهایی به ارزش ۵۰ میلیون دلار به امضا شرکت‌کنندگان برسد.
- دکتر اقبال، مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران به اتفاق عبدالله ریاضی رئیس مجلس شورای ملی عازم هندوستان شدند تا در مراسم گشایش پالایشگاه مدرس که با مشارکت ایران ساخته شده، شرکت کنند.
