شرکت های ترانزیتی در مسیر نوردوز- ارمنستان- گرجستان با تسهیلات مناطق آزاد، ناوگان جاده ای خود را نوسازی کنند

کارایی : آقای داداش زاده اخیراً سند تدبیر و توسعه ارس در چارچوب سند استانی منتشر شده است این سند بر اساس یک متد علمی –کاربردی نوینی تدوین شده است خواهشمند است در این خصوص توضیحاتی بفرمایید.
داداش زاده : سند تدبیر و توسعه استان آذربایجان شرقی و منطقه آزاد تجاری-صنعتی ارس مبتنی بر روش «برنامه ریزی هسته ای» برای اولین بار در کشور تدوین شده است. البته این سیستم جدید برنامه ریزی توسعه، از سوی سازمان برنامه و بودجه با تمجید از مدیریت خلاقانه استان به تمام استان ها جهت برنامه ریزی توسعه اقتصادی پیشنهاد گردیده است .
روش برنامه ریزی»هسته های کلیدی» بر خلاف روش برنامه ریزی جامع که نیازمند آمار و ارقام دقیق و موثق است «مسئله» محور می باشد و بر اساس نظریه رشد نامتقارن طرح گردیده است. در این روش برنامه ریزی اقتصادی ابتدا هسته های کلیدی سیستم اقتصادی مشخص می شود و برنامه ریزی با هدف تقویت این هسته های کلیدی به پیش می رود. این هسته ها باید ظرفیت جذب منابع داخلی و خارجی را داشته باشند و در یک نظام به هم پیوسته با تقویت همدیگر روند توسعه اقتصادی را در یک منطقه و یا کشور شکل دهند. این روش برنامه ریزی همچنین قابل تعریف در قالب راهبرد اقتصاد مقاومتی بوده که در تدوین سند تدبیر و توسعه استان آذربایجان شرقی و منطقه آزاد ارس مورد توجه قرار گرفته است. مزیت دیگر این روش برآورد واقع بینانه از نقاط ضعف و قوت منطقه در پیاده سازی برنامه توسعه اقتصادی است.

کارایی : هسته های کلیدی در سند تدبیر و توسعه منطقه آزاد ارس چیستند؟
داداش زاده : سند تدبیر و توسعه ارس مبتنی بر هسته های کلیدی اقتصادی متعددی شکل گرفته که عبارت است از:
– صنعت: مبتنی بر شکل دهی زنجیره ارزش با محوریت صنایع هایتک،صنایع انرژی بر،صنایع صادراتگرا با استفاده از معافیت های قانونی منطقه آزاد ارس در بخش مواد اولیه،ماشین آلات،گمرک و قانون ارزش افزوده که مجموعا باید این بخش ۵٩ درصد تولید ناخالص داخلی منطقه را شکل دهد.
– کشاورزی: کشاورزی باغی در دشت های فول مکانیزه گردیان و گلفرج و کشاورزی گلخانه ای در بزرگترین سایت گلخانه ای خاورمیانه. در برنامه تدبیر و توسعه با عنایت به بازار های هدف در دسترس و آینده کشاورزی جهان به تولید گلخانه ای هیدروپونیک و سالم با استفاده از آخرین تکنولوژی های موجود در این حوزه تاکید زیادی وجود دارد.
– گردشگری: بر اساس شکل گیری گردشگری سلامت، ژئو توریسم و گردشگری فرهنگی و تاریخی
– بهبود فضای کسب و کار: بر اساس اجرای کامل قوانین مناطق آزاد و بهره مندی از بستر فناوری اطلاعات جهت تسهیل در فرآیندهای کسب و کار و ارائه خدمات دولت الکترونیک
– توسعه مشارکت جوامع محلی: هدف اساسی در این بخش تقویت سرمایه اجتماعی و شاخص توسعه انسانی است.
– علم و فناوری: ارس، کانونی برای رشد و توسعه شرکتهای داخلی و خارجی در حوزه های جدید با محوریت شرکتهای دانش بنیان
– تجارت: تبدیل منطقه آزاد ارس به یکی از مناطق آزاد شناخته شده در سطح بین المللی جهت ایفای نقش موثر در حوزه تجارت

کارایی : آقای داداش زاده توسعه ترانزیت بخصوص ترانزیت خارجی دارای چه جایگاهی در سیستم اقتصادی منطقه آزاد ارس است؟
داداش زاده : ارس به جهت پیشینه تاریخی در عرصه تجارت و ترانزیت و قرار گیری آن در مسیر کریدور های بین المللی شمال-جنوب و غرب- بشرق، برخورداری نسبی از زیرساخت های عمده ترانزیتی از قبیل راه آهن و جاده می تواند به یک قطب بزرگ ترانزیت منطقه ای تبدیل شود. منطقه آزاد ارس به زودی بعنوان بندر خشک عضو کمیته حمل و نقل بین المللی کمیسیون اقتصادی و اجتماعی آسیا و پاسیفیک خواهد شد. آن چه مد نظر اسکاپ است بهره برداری از بنادر خشک برای تسهیل تجارت بین منطقه ای و ترانزیت است.
البته توسعه بخش ترانزیت در ارس هدف غایی نیست و همانطور که در توضیح روش برنامه ریزی بیان شد هدف از توسعه هر بخش تسری منافع آن به بخش دیگر برای تسهیل توسعه در آن بخش می باشد و در این راستا با توسعه بخش ترانزیت می توانیم شاهد توسعه سیستم های لجستیک، توسعه خدمات بانکی، بیمه و حضور شرکت های چند میلیتی در ارس باشیم که در جوامع فعلی از مهم ترین پیش نیاز های پیشرفت محسوب می گردند و با تامین این شرایط منطقه آزاد ارس می تواند در راستای یکی از اهداف مهم خود که توسعه صادرات مجدد می باشد گام های موثری بردارد.
کارایی : اخیراً با توجه به محدودیت های اعمال شده در مسیر ترانزیتی ترکیه مسیر های جایگزین دیگری از سوی نهاد های وزارت راه معرفی شده است و از جمله این مسیر ها؛ مسیر نوردوز–ارمنستان و گرجستان است. منطقه آزاد ارس در مرز نوردوز بخشی از این مسیر است به نظر شما ارس چگونه می تواند از این موقعیت برای توسعه بخش ترانزیت خود بخصوص ترانزیت بین المللی بهره برداری نماید؟
داداش زاده :یکی از مزیت های اساسی منطقه آزاد ارس همسایگی با کشور ارمنستان است که عضو سازمان تجارت جهانی، اتحادیه اوراسیا و جامعه کشور های اروپایی است. این کشور می تواند مسیر جایگزین قابل اعتماد تری برای ما برای رسیدن به سواحل دریای سیاه و اروپا باشد اما در این میان مسائل و مشکلاتی است که لازم است دستگاه های حاکمیتی برای حل و فصل آنها به منطقه آزاد ارس کمک کنند. در صورت رفع این مشکلات ما می توانیم این مسیر را به صورت پایدار فعال نگه داریم.
از جمله این مشکلات می توان به نبود مجوز تردد خودروهای ارمنی در داخل منطقه آزاد ارس، اجرایی نشدن کامل قوانین منطقه آزاد و ضعف زیرساخت های تخلیه، انبارداری، ضرورت اصلاح مسیر جاده ای در خاک ارمنستان، احداث راه آهن جلفا-نوردوز که بخشی از پروژه بزرگ راه آهن جلفا- اصلاندوز می باشد اشاره نمود. باید توجه داشته باشیم که منطقه آزاد ارس می تواند میزبان شرکت های چند ملیتی حمل و نقلی باشد و این شرکت ها در ارس قادر خواهند بود برای نوسازی ناوگان جاده ای خود با بهره گیری از قوانین مناطق آزاد و معافیت های مالیاتی اقدام نمایند. امتیازی که باعث افزایش قدرت رقابتی آنها نسبت به رقبای داخلی و خارجی شان گردد.