از خود گذشتگی لازمه نمایندگی

کارایی :آقای محمدزاده جایگاه اتاق بازرگانی را در میان تشکل‌های اقتصادی کشور چطور ارزیابی می‌کنید؟
محمدزاده :تمام تشکل‌ها وظایفی دارند. خانه‌های صنعت، انجمن مدیران، کانون کارفرمایان و تمامی تشکل‌های دیگر، هر یک وظایفی بر عهده دارند اما اتاق بازرگانی از هر نظر، مادر تمام این تشکل‌هاست و هیچکس نمی‌تواند این مساله را انکار کند. بنابراین ضمن این که تمامی تشکل‌ها در جای خود لازم اند و حتما باید حضور داشته باشند، نقش کلیدی اتاق بازرگانی را نباید از یاد برد. بدیهی است که سرنوشت صنعت، معدن، تجارت و کشاورزی کشور وابسته به قوانینی است که در کشور تصویب می‌شود. درست در همین جاست که نقش تشکل‌های صنفی در تصویب این قوانین و در نتیجه تعیین سرنوشت فعالان اقتصادی حساسیت پیدا می‌کند. به همین دلیل است که اتاق بازرگانی به جهت دادن مشاوره به سه قوه از طریق شورای گفت‌وگو، جایگاه ویژه‌ای برای تاثیرگذاری بر قوانین مصوب پیدا می‌کند. همین امور است که اهمیت انتخابات اتاق بازرگانی را کاملا روشن می‌کند. اگر کسی در مورد انتخابات اتاق کنار بکشد و بگوید که برای من چه فرقی می‌کند که چه کسی در هیات نمایندگان اتاق بنشیند، او فقط به سرنوشت خودش بی‌توجهی کرده است. حق شهروندی اعضای اتاق است که در انتخاباتی که به طور مستقیم در سرنوشتشان موثر است شرکت کنند. فقط در نتیجه‌ی چنین تصمیمی است که افراد صالح خواهند توانست نمایندگی آنها را در اتاق به عهده بگیرند. وقتی از اتاق به عنوان پارلمان بخش خصوصی یاد می‌کنیم این یک حرف نیست بلکه یک واقعیت است. اگر بنا باشد خود بخش خصوصی نسبت به انتخابات پارلمان اش بی تفاوت باشد پس می‌خواهد نسبت به چه چیز حساس شود. به همین دلایل است که من به عنوان یک سرباز سی ساله‌ی صنعت تقاضا دارم که عزیزان تمام قد ورود کنند و در انتخابات اتاق شرکت کنند. این دوره‌ی اتاق بازرگانی دوره‌ی دیگری است. تحولی در راه است که باید توسط اعضا ایجاد شود. هر رای نشانه‌ای خواهد بود از خواستی که برای تغییر در اتاق وجود دارد. از سوی دیگر هم آقایانی که برای عضویت در هیات نمایندگان انتخاب می‌شوند مسئولیت بزرگی بر گردنشان خواهد بود. این آقایان همین که اعتبارنامه‌شان را دریافت کنند نماینده‌ی بخش خصوصی در کل ایران‌اند و بلافاصله عضو اتاق ایران محسوب می‌شوند و به عضویت یکی از کمسیون‌های اتاق ایران در می‌آیند. به همین دلایل است که وقتی ما به فردی رای می‌دهیم باید تاثیر این رایمان را در اقتصاد کلان کشور ببینیم و نه در سطح استان یا منطقه. نماینده‌ای که انتخاب می‌کنیم باید بتواند در جایگاه اتاق ایران نیز از حقوق ما و بخش خصوصی به درستی دفاع کند و در حد و اندازه‌ی اتاق ایران باشد. بنده در اینجا تاکید می‌کنم که افرادی که دارای تابعیت غیر ایرانی نیز هستند، در زمان دریافت تابعیت دوم قسم خورده‌اند که حافظ منافع کشور متبوعشان باشند. پس عزیزان در موقع رای دادن دقت کنند که به چه کسی رای می‌دهند. طبیعی است که معلوم نیست چنین افرادی به هنگام دشواری‌ها میان منافع دو کشور کدام را انتخاب خواهند کرد. توصیه می‌کنم عزیزان به کسانی رای بدهند که ریشه‌هایشان، پیشان، خانواده‌شان، آینده‌شان و همه‌چیزشان به این کشور وابسته است. نه اینکه در زمان آرامش در کشورمان باشند و در زمان دشواری‌ها به کشور دیگر پناه ببرند. رای دهندگان باید تحقیق کنند و به عنوان امین‌التجار به افراد رای دهند. اینها کسانی هستند که پس از انتخابشان به عنوان عصاره‌ی صنعت، معدن، تجارت و کشاورزی کشور در برابر هر کسی که از هر جای جهان با تبریز و ایران رابطه داشته باشد، شناخته خواهند شد. نحوه‌ی برخورد، مذاکره، تجارب و دانش این افراد نشانه‌ای خواهد بود از سطح کسانی که آنها را انتخاب کرده‌اند. پس عزیزان در انتخابشان دقت کنند.

کارایی :اینها توصیه‌هایی بود برای انتخاب کنندگان. در مورد انتخاب شوندگان چه نظراتی دارید؟
محمدزاده :با تجربه‌ی بیست سال‌های که در تشکل‌های مردم نهاد دارم این را به طور قاطع میگویم که کسی که از خودش نگذرد نمی‌تواند در این تشکل‌ها فعالیت کند. درست از زمانی که این نمایندگان رای کافی را گرفتند دیگر فرقی نمی‌کند که از چه کسی رای گرفته یا نگرفته‌اند. آنها نماینده‌ی تمامی رای دهندگان و حتی آنان که رای نداده‌اند هستند. ضمن داشتن این روحیه این عزیزان باید روحیه‌ی کار تیمی نیز داشته باشند. باید وقتی پای منافعشان به میان می‌آید بتوانند منافع رای دهندگان را به منافع شخصی‌شان ترجیح دهند. این نکته‌ی بسیار مهمی برای رای دادن به افراد است. ما در اتاق کسانی را داشته‌ایم که به مراسم خیر فرزندشان به خاطر شرکت در جلسه‌ای که به منافع رای دهندگان اتاق مربوط بوده است نرفته‌اند. ما به چنین افرادی در اتاق نیاز داریم. متأسفانه این چنین افرادی هرگز روحیه‌ی تبلیغ ندارند و همین امر باعث می‌شود که ما از حضورشان در اتاق محروم شویم. اینها معمولا معتقدند که انجام وظیفه نیازی به تبلیغ ندارد و همین مساله مسئولیت رای دهندگان را برای انتخاب افراد واقعاصالح سخت می‌کند. دقیقا به همین دلایل است که کارهای درست و غلط کسانی بیشتر به چشم می‌آید که خواسته یا ناخواسته به دنبال منافع خودشان هستند و در نتیجه فکر تبلیغ خود را هم که برحسب عملکردشان تاثیر خوب و بد در افکار عمومی می‌گذارد را می‌کنند و همین تشخیص را برای رای دادن سخت می‌کند. البته اینجا جایی است که خواص باید دست به انتخاب بزنند و دیگر هیچ بهانه‌ای برای رای بدون مطالعه و دقت پذیرفته نیست. اینجا افرادی رای می‌دهند که می‌دانند و باید این دانستن از رایشان کاملا احساس شود.

کارایی :آیا انتخابات اتاق بازرگانی آذربایجان شرقی تفاوتی با دیگر اتاق‌ها دارد؟
محمدزاده :انتخابات اتاق آذربایجان شرقی دارای ویژگی‌های خاصی است که دلیل اصلی آن هم جایگاه خود اتاق آذربایجان شرقی است به جهت قدمتش و تاثیری که همواره در اتاق ایران داشته و دارد. ما باید آنچه را که در تئوری و از روی داشته‌های تاریخی ادعا داریم را اثبات کنیم و این با انتخاب درست ممکن خواهد شد. باید کسانی را انتخاب کنیم که بتوانند این کارها را انجام دهند و اتاق تبریز را به اندازه‌ی جایگاهی که دارد رشد دهند. باید کسانی را انتخاب کنیم که بتوانند صنعت، معدن، تجارت و کشاورزی آذربایجان را به نحو شایسته نمایندگی کنند. درخواست ما این است که دست در دست هم بدهیم تا این کار انجام بشود چراکه زمینه و بستر این کار هم اینک فراهم است و اگر این فرصت را از دست بدهیم، معلوم نیست که دوباره در چه زمانی چنین فرصتی به دست بیاید. یک عده‌ای آمده‌اند و از خود گذشتگی کرده‌اند و این جاده را صاف کرده‌اند و آماده کرده‌اند برای عبور نمایندگان این دوره. حالا باید افراد صالح و شایسته‌ای انتخاب شوند و بار این امانت را بدون منت بپذیرند و به مقصد برسانند. اما باید بدانیم کسانی که با منت این مسئولیت را بپذیرند، نمی‌توانند گزینه‌های مناسبی برای قبول این آن باشند. کسی که این مسئولیت را می‌پذیرد باید قدر این نعمت را بداند که مردم به ایشان اعتماد می‌کنند. شما می‌توانید میلیاردها ثروت داشته باشید اما این دلیل نمی‌شود که مورد اعتماد مردم باشید. ممکن است شما سن و سال زیادی داشته باشید اما این دلیلی نمی‌شود برای اینکه مورد اعتماد مردم قرار بگیرید. این یک نعمت الهی است که به شما ارزانی شده است که باید روزانه ده‌ها بار شکر آن را به جا بیاوریم.

کارایی :در مورد رای دادن به فهرست‌ها چه نظری دارید؟
محمدزاده :من معتقدم که اگر گروه‌هایی تشکیل شود، افرادی که در این گروه‌ها قرار می‌گیرند این پیام را به رای دهندگان می‌دهند که ما می‌توانیم باهم کار کنیم. البته هیچ لزومی ندارد که به همه‌ی افراد یک گروه رای دهند اما اگر بیشترین رایشان را به افراد یک گروه بدهند این افراد با هم هماهنگ‌تر کار خواهند کرد. توصیه‌ی من این است که به گروهی رای داده شود که بیشترین افراد سالم در آن حضور داشته باشند تا آنها هم هماهنگ با هم بتوانند کار کنند.

کارایی :منظورتان از هموار شدن مسیر برای آمدن افراد جدید را روشن‌تر توضیح می‌دهید؟
محمدزاده :در حال حاضر با تلاش‌هایی که صورت گرفته است سلامت انتخابات کاملا تضمین شده است. در حال حاضر باید یک فرد بیش از یک سال سابقه‌ی عضویت داشته باشد که بتواند رای بدهد و بیش از سه سال سابقه‌ی عضویت داشته باشد که بتواند کاندیدا شود. کارت‌های عضویت هم الکترونیکی شده است. خلاصه که انتخابات از سلامت بالایی برخوردار خواهد بود.

کارایی :در مورد فعالیت کمیسیون تشکل‌های اتاق و ارتباط آن با اتاق چه نظری دارید؟
محمدزاده :کمسیون تشکل‌ها بعد از سال‌ها تشکیل شد و تاکنون سه یا چهار جلسه هم برگزار کرده است. من رسالت کمیسیون تشکل‌ها را هم‌صدا کردن کل تشکل‌ها میدانم. سعی داریم با دعوت از آقایانی که در تشکل‌ها حضور دارند مسائل و مشکلاتی را که به طور مشترک برای این تشکل‌ها وجود دارد یافته و راه حل‌هایی را از طریق کمیسیون برای آنها پیدا کنیم. وظیفه‌ی دیگر این کمیسیون هم تایید صلاحیت تشکل‌های صنفی‌ای است که قصد عضویت در اتاق بازرگانی را دارند.

کارایی :ارزیابی‌تان از شورای گفت‌وگوی دولت و بخش خصوصی چیست؟
محمدزاده :تشکیل این شورا هم حدود دو سال بود که به تصویب رسیده بود اما اجرایی نشده بود. این شورا با همت دیگر دوستان دخیل در اتاق و سایر مجموعه‌های اقتصادی استان و همینطور مدیریت عالی استان امسال تشکیل شد. دبیرخانه‌ی این شورا هم قانونا در اتاق بازرگانی است. ببینید که قانون‌گذار تا چه اندازه برای اتاق اعتبار قائل شده است که باوجود حضور آقای استاندار و معاونینشان، رئیس تشکیلات قضائی و دادستان، و همین طور چهار نماینده‌ی مجلس و روسای بسیاری از ادارات اجرائی، در غیاب استاندار ریاست جلسه را بر عهده‌ی دبیر شورا که همان رئیس اتاق بازرگانی است گذاشته است. در اینجا می‌بینید که قانون‌گذار کارش را درست انجام داده است و این ما هستیم که باید بتوانیم از این موقعیت پیش آمده به درستی بهره ببریم.

کارایی :در جلسات اخیر شورای گفت‌وگو مطالبات بخش خصوصی به شکل شفاف‌تری مطرح شده و به جواب‌های مشخص و ملموسی رسیده است که این بسیار قابل تقدیر و تحسین است. اما به نظر می‌رسد که افتی کیفی در مباحث شورا پیش آمده است و مسائل مورد بررسی بسیار جزئی شده‌اند؟ در این مورد تحلیلی دارید؟
محمدزاده :شورای گفت‌وگو اختیارات قانونی خاص خودش را دارد. بسیاری از موضوعاتی که برای طرح در شورا به دست ما می‌رسد قانونا قابلیت طرح در شورا را ندارند و در کمیته‌ی حقوقی قبل از رسیدن به جلسات شورا به دلیل نداشتن صلاحیت رد می‌شوند. از آنجا که تصمیمات شورای گفت‌وگو لازم‌الاجراست باید دقت کافی داشت که مصوبات آن برخلاف قانون نباشد. بعد از این که مسائلی که در اختیارات شوراست تعیین شد باید تعیین شود که چه مسائلی در صلاحیت شورای استان است و کدامیک در صلاحیت شورای کشور.

کارایی :اجازه بدهید برگردیم به بحث تشکل‌های صنفی. از شورای گفت‌وگو و اتاق بازرگانی که مورد حمایت قانون قرار گرفته‌اند که بگذریم می‌رسیم به تشکل‌های صنفی. فکر می‌کنید این تشکل‌ها چرا نمی‌توانند صورت اتحادیه‌های کشوری را به خود بگیرند و مانند جزایری به دور از هم در شهرهای گوناگون عمل می‌کنند؟باید ببینیم میزان باوری که یک تشکل به خودش دارد چقدر است؟ آیا تعداد کارت‌های عضویتی که در اتاق بازرگانی به هفتصد و پنجاه کارت می‌رسد بری شما عجیب نیست؟
محمدزاده :این مساله ریشه در این دارد که اعتقاد به کار تشکل در ما هنوز شکل نگرفته است و این امر زمانی ایجاد می‌شود که اداره‌ی تشکل‌ها از صورت محفلی خارج شود. اگر یک تشکل عضوگرا باشد و خود را در اداره‌ی آن دخیل بداند مسلماً اعتقاد به تشکل هم تقویت خواهد شد. باید یک رابطه‌ی دوسویه برقرار باشد تا بتوان یک تشکل را فراگیر کرد و ما هنوز در حال تمرین تشکیل و اداره‌ی ان جی او ها هستیم. صندوق مستمندان تبریز را ببینید که بیش از پنجاه سال است در حال فعالیت است. آیا کسی تا به حال پیدا شده است که به این تشکل از بابت سوء استفاده اعتراضی داشته باشد؟ انسان‌هایی که یک تشکل را نیم قرن اداره کنند و هیچ خبر سوءاستفاده‌ای از آن نرسد مشخص است که مورد اطمینان مردم و اعضایش خواهد بود و به آن کمک‌های مالی هم خواهد شد و کارهای آن هم خوب پیش خواهد رفت و برای من و شما شهر بدون گدا خواهد ساخت. پس وقتی توسعه‌ی تشکیلاتی را نمی‌بینید، این دو رابطه‌ای که گفتم به درستی شکل نگرفته است. اطمینان داشته باشید که ملت ایران ملت قدرشناسی است و افرادی را که قدر رای آنان را بدانند، نه کارهایشان را، نه حضورشان را، و نه خاطره‌شان را از یاد نخواهند برد و از آنها حتی پس از اتمام مسئولیتشان و تا پایان عمرشان پشتیبانی کامل خواهند کرد.

کارایی :به عنوان یک فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی شرایط اقتصاد کشور را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
محمدزاده :روی صحبت من بیشتر با جوانان است. این شرایط اقتصادی دشوار گذراست. ما هشت سال جنگ را پشت سر گذاشتیم اما بالاخره یک روز این جنگ پایان یافت. تحریم‌ها هم روزی پایان پیدا می‌کند اما کسب و کار همیشه باقی خواهد ماند. به کسب و کار به دید یک منبع سود نگاه نکنند. کسب و کار یعنی عزت انسان. همانطور که به هنگام مریضی یک مادر باید به او رسیدگی کرد تا کسالتش برطرف شود. کسب و کار هم مانند مادری است که ما مدیون اوییم و باید حواسمان به او باشد که دوره‌ی بحران را پشت سر بگذارد. او از عزت ما و همکاران و خانواده‌های ما حفاظت کرده است و امروز بیمار شده است. امروز نوبت ماست که صبر پیش بگیریم و به او رسیدگی کنیم. کسانی که مقاومت کنند بدانند که برندگان آینده‌اند. البته من توصیه نمی‌کنم که به کار زیانده ادامه دهند اما اگر حاشیه‌ی سود کمتری دارند تا نقطه‌ی سربه‌سر حتما به کارشان ادامه دهند. هزینه‌ها را پائین بیاورند و با تلاش بیشتر سودشان را افزایش دهند. کاهش حاشیه‌ی سود در زمان رکود کاملا طبیعی است. پس این هم طبیعی است که سود به هزینه نزدیک شود. نباید اینگونه قضاوت کرد که این کار به ما سود نمی‌دهد پس باید تعطیل شود. باید در زمان رکود و بحران به کسب و کار رسیدگی کرد. اگر در این مورد غفلت کنند ضرر و زیانش حتی برای نسل‌های آینده نیز خواهد بود. باید در نظر داشت که همان طوری که مادر قیمت ندارد کسب و کار نیز قیمت ندارد. باید برای روزهای خوب و بدش ایستاد و عقب ننشست تا رکود و بحران کمکم برطرف شود.