کلید فعلی قفل صنعت: استمهالی بدون بهره

کارایی : سهند پولاد و غلامحسین خبازباشی ، که حتماً تعصب خاصی نسبت به این دو نام دارید را به مخاطبان کارایی معرفی می فرمایید؟
خبازباشی : کمی مشکل است بین خودم و سهند پولاد تمایز قائل شوم چرا که سهند پولاد با من و من با سهند پولاد 27 سال است که نفس می کشیم با کمی تفاوت های جزئی از خاک تبریزم، محله ششگلان. پس از گذراندن دوره متوسطه در دبیرستان فردوسی تبریز از سال 43 راهی پایتخت شده و آنجا ساکن شدم. پس از گذراندن دوره کمک مهندسی در ایران جهت دیدن دوره های تخصصی به کشور آمریکا اعزام و پس از بازگشت مدت 11 سال با تخصص در زمینه الکترونیک و مکانیک جنگنده های F4 در نیروی هوایی فعالیت داشته و از سال 1356 با تخصص الکترونیک و مکانیک وارد بخش خصوصی و تولید شدم . در زمینه های زیادی فعالیت کردم، حتی بازرگانی، چون دنبال بهترین صنعت و شغل متناسب با روحیه و علاقه خودم بودم. تجربه چند سال من را به این نتیجه رساند که تولید در بخش صنایع خصوصی چیزیست که دنبالش می گردم. در سال 1360 بزرگترین کارخانه فورج بخش خصوصی را تاسیس کردم که در حال حاضر شرکت آهنگری ایران خودرو است. شرکت سهند پولاد در سال 1363 تاسیس و کانون فعالیت این شرکت در تولید پیچ و مهره های مورد استفاده در صنایع نفت، گاز، پتروشیمی، صنایع خودرو سازی و صنایع سازه ها و پل های فلزی متمرکز گردید. بعد از دو سال و در سال 1365 همکاری خود را با این شرکت و به عنوان مدیر عامل شروع و تا امروز تمام وقت و تلاشم را فقط در این شرکت به کار گرفته ام که خوشبختانه موفقیت های بزرگی را با همکاری مدیران و پرسنل دلسوز سهند پولاد جشن گرفته ایم.

کارایی : چرا نیروی هوایی را ترک کرده و چرا فعالیت در کارخانه ای که خودتان تاسیس کرده بودید را ادامه ندادید؟
خبازباشی : با توجه به علاقه ای که به تولید داشتم با استعفای شخصی از نیروی هوایی جدا شده و اقدام به تاسیس کارخانه نمودم که در نهایت به دلیل اختلاف نظر با شرکاء فعالیت در آنجا را ادامه ندادم.

کارایی : تولید اتصالات و پیچ و مهره، صنعتی که در ظاهر ساده به نظر می رسد چه چیزی در وجود خود دارد که شما را 27 سال شیفته خودش کرده است؟
خبازباشی : شاید خیلی از مردم شناختی که از پیچ و مهره دارند محدود به اتصالات خانگی باشد، اما اهالی صنعت خوب می دانند که تولید پیچ و مهره و اتصالات صنعتی نیازمند چه تجربه و تخصص و تجهیزاتی دارد. سهند پولاد به جرأت یکی از شرکت های شناخته شده در این صنعت است شرکتی که توانسته به کلکسیون افتخارات خود تولید اتصالات پیچ و مهره ای برج میلاد را اضافه و با کشور کانادا رقابت نماید. وقت را با گفتن افتخارات سهند پولاد هدر ندهیم ولی اخذ 2 گواهی نامه ایزو ISO9001 و ISO TS از کشور آلمان، اخذ گواهی تأیید صلاحیت از کشور زیمنس آلمان و قرار دادن آزمایشگاه مجهز این شرکت بعنوان آزمایشگاه همکار سازمان استاندارد و نیز اخذ گواهینامه های ملی تأیید محصولات این شرکت از سازمان استاندارد از جمله افتخاراتی بوده که باعث ثبات قدم سهند پولاد در این راه است. تولید قطعات اتصالات بزرگ در صنعت خودروسازی، عمران و صنایع پل و سازه های فلزی، نفت، گاز و پتروشیمی، آب و فاضلاب، متفاوت از تولیدات خانگی و الکتریکی است که در عامه جامعه ملموس تر است. همین خاص بودن و رقابت در سطح جهانی است که با روحیه خلاقیت خود من و مجموعه سهند پولاد سازگار بوده و شاید عمده دلیل علاقه خاص من به حفظ و ادامه در این صنعت باشد. سهند پولاد را با تمام سختی های کارش ، با تمام مشکلاتی که تا کنون داشته و در چند سال اخیر به اوج خود رسیده دوست دارم و مطمئناً فعالیتش را بدون توقف ادامه خواهیم داد.

کارایی : فرمودید مشکلات و سختی های کار، خوب است در این جا درد دلی نیز داشته باشیم.
خبازباشی : قدر عافیت کسی داند که به مصیبتی گرفتار آید. یادش بخیر، می گفتیم خودرو سازی لوکوموتیو کشنده صنعت ایران است. این واقعیتی بود که تا همین 2 سال پیش هم می شد به آن تکیه و با توجه به نیاز داخلی اقدام به راه اندازی تولیدی های جدید صنعتی و تامین قطعات نمود. کاری که چندین سال اخیر بسیاری از سرمایه گذاری ها در همین حوزه انجام گرفتند، کارخانه ها ساخته شدند، تولید کردند و موفق بودند. ولی حالا خبری از آن گرمی بازارشان نیست. مدیرانی که نمی شد از آنها وقتی برای ملاقات گرفت الان در دفتر هایشان نشسته و چشم امید به آینده دارند. این صنعت هنوز هم موفق است و تامین کنندگان نیز شایسته هستند و موفق باقی مانده اند اما آنچه باعث توقف موتور کشنده این صنعت و یا شاید بهتر باشد بگوییم صنایع کشور شده است، متاسفانه بعضی سیاست های اشتباه و تصمیم گیری های مدیریت نشده بوده و هست که با تمام اعتراضات انجام گرفته متاسفانه گوش شنوایی برایشان نبود.

کارایی : اگر مایل باشید با ذکر مثال بیشتر به این موضوع بپردازیم؟
خبازباشی : واقعیت های تلخ صنایع و اقتصاد کشور بسیار است که مطمئناً، نه تنها شما بلکه هر کسی به سهم خود با آنها آشنا است. همانطور که گفتم سهند پولاد با قدمتی که دارد و با جایگاهی که نه تنها در داخل بلکه در سطح بین المللی دارا می باشد خیلی بیشتر از اینها می بایست مورد توجه باشد. البته همه صنایعی که دارای اهمیت باشند می بایست این دیدگاه را نسبت به ایشان داشت. منظور من کم لطفی های و یا شاید کار شکنی نهاد های دولتی و یا وابسته مستقیم به دولت است. اصل مشکل صنعت ملی ایران بی ارزش بودن پول مملکت است. در شرایطی که به دلیل پایین آمدن ارزش پول ملی نیاز به نقدینگی بالا رفته، هم رکود و هم تورم که بیماری هلندی نامیده می شود حاکم شده به علاوه تحریم های کمر شکن باعث کاهش شدید حجم تولید گردیده است. متاسفانه این دو شاخص در جهت عکس همدیگر در حال دور شدن از هم هستند به عبارتی هر دو در حال افزایشند، تحریم ها از یک سو مزید بر علت شده اند، حجم تولید کاهش یافته، ارزش ریال در حدود 70 درصد افت از خودش نشان می دهد و …
همه این اتفاقات را نباید گفت در دو سال اخیر بلکه در چند سال اخیر و در دولت های نهم و دهم شاهد بودیم و چرا؟ به خاطر بازی با ارز. بازی که نه تنها موفقیتی درش نبوده و نیست بلکه هر روز به تعداد تلفات و مصدومین در آن نیز اضافه می شود. متاسفانه دورانی که تجربه کردیم فقط یک چیز را به ما نشان داد و آن اینکه دولت با روزمرگی کار خود را سپری کرد، هر کسی بدون توجه به جایگاه و مقامش کار خودش را انجام داد، و بدتر از همه منحل شدن سازمان مدیریت و برنامه ریزی که به لحاظ استراتژیک واقعاً نیاز هر دولتی است یکی از اشتباهات بسیار بزرگی بود که اتفاق افتاد که مردم و دولت آینده باید چوبش را بخورند.
در همین شرایط سهند پولاد کم ضرر نکرده، افزایش بدهی های بانکی، کاهش و توقف تسهیلات، جرائم بانکی، مالیات های پی در پی و فقط از روی فروش و در نظر نگرفتن دوره های بازگشت سرمایه شرکت ها، بیمه و … که همه اینها باعث تعدیل نیرو، کاهش تولید و نگه داشتن طرح های توسعه به حالت سکون شده است با این امید که هزینه ها را کاهش دهیم ولی در شرایطی گرفتار شده ایم که هر چه بیشتر دست و پا می زنیم بیشتر در آن فرو می رویم. تنها راه حل ما این بود تا خطوط تولید خود در صنایع نفتی و عمرانی را فعال تر کنیم تا شاید در شرایطی که تامین قطعات برای خودرو سازان فعلاً متوقف شده است بتوانیم خودمان را سر پا نگه داشته و حداقل از زیر بار این بدهی ها و معوقات بانکی بیرون بیاییم. چندی پیش کنسرسیوم استصنا (انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران) در تهران شروع به فعالیت کرد که سهند پولاد نیز عضو آن می باشد. هدف انجمن آن است تا با اتخاذ رویکرد درست مانع از بلااستفاده بودن توان تولید شرکتهای حوزه تامین قطعات خودرو شده و از این سرمایه ها و تجربیات در صنعت نفت استفاده شود. ریئس هیات مدیره فرد نام آشنای صنعت، جناب آقای دکتر رضا پدیدار هستند که با کمک ایشان در تدارک تشکیل انجمن مشابه در منطقه آذربایجان هستیم.
به قول جناب آقای آل اسحاق: « باید یک آنتراکت و استراحتی به تولید داده شود.» استمهالی بدون بهره، تا چرخ تولید بتواند با تمام زیر مجموعه های وابسته اش دوباره بچرخد. به راستی چنین استراحتی الان از حد یک نیاز گذشته و به یک شرط حیاتی برای تولید کشور تبدیل شده است. صحبت از 80 هزار میلیارد بدهی معوقه صنایع به بانک هاست و چطور قرار است این بدهی ها تسویه شوند؟ با این وضع تولید؟!

کارایی : مطالبات و انتظارات شما از دولت آینده چیست؟
خبازباشی : آنچه به جایی نرسد فریاد است. چند سال است که تحت عناوین مختلف این انتظارات بیان شده است. البته از آنجایی که دولت آقای روحانی طبعاً محکوم به تدبیر و اعتدال است لذا امیدی که همگان دارند را ما نیز داریم و به همین خاطر امیدواریم یک سری از حرکتهای منطقی و مدیریت شده انجام و سیاست بین المللی کشور در وهله اول بهبود یافته تا از بار تحریم های کمر شکنی که الان همه به تاثیر گذار بودنشان معترفند کاسته شود. حتماً می بایست از کارشناسان و اقتصاد دانان خبره و متعهد به مردم و کشور استفاده کرد. شما اگر یک دکه مطبوعاتی هم داشته باشید برای موفق شدن باید برنامه ریزی داشته و سعی کنید بدون لغزش و طبق برنامه جلو بروید. مجدداً اشاره می کنم که احیاء سازمان مدیریت و برنامه ریزی تحت هر عنوانی واقعاً لازم است. استراحتی که بیان کردیم برای صنایع حتماً لحاظ شود. دستگاه های اجرایی دولت را با وظایف اصلیشان آشنا تر کنیم تا بعضی اقدامات خودسرانه در آنها صورت نگیرد.
در راستای همین اقدامات یکی از حرکت های بسیار جالبی که صورت گرفته تشکیل کمپینی است شامل بزرگان صنعت کشور و اقتصاد دانان صاحب نظر که در راس آن جناب آقای دکتر غنی نژاد حضور داشته و مدیریت احتمالی آن را اتاق بازرگانی ایران بر عهده خواهد داشت. هدف این کمپین بررسی شرایط کنونی در پایان دوره دولت دهم و مهمتر از آن درخواست از جامعه بین المللی برای تعدیل تحریم ها بوده چرا که لازم است جامعه بین المللی در راستای حقوق بشر شرایط سخت اقتصادی مردم ایران را دیده و حقوق این مردمی که براستی در این چند سال با صبر خودخیلی چیزها را به خودشان و جهانیان ثابت کردند، باز پس گرفته شود. البته نباید انتظار داشت یک نفر همه چیز را درست کند، باید همه و هر یک در حوزه تخصص خود تلاش کنیم و با صداقت کلام و رفتار به دولت اعتدال و تدبیر کمک کنیم هویت ایرانی به ایران بازگردد.

کارایی : نظر جنابعالی در خصوص رتبه بندی شرکت ها چیست؟
خبازباشی : متاسفانه به مانند بسیاری از کار های دیگر، امروز رتبه بندی های مختلفی در شهر های بزرگ ایران در قالب همایش ، سمینار، کنگره و جشنواره و غیره در حال اجراست. روزی نیست که دعوتنامه های مختلف و فراخوان شرکت در آنها برایمان ارسال نشود. من به دلیل مشغله کاری فرصت بررسی محتوای این همایش ها را نداشته ام، ولی با تاسف بیشتر باید عرض کنم به جز چند مورد خاص مابقی این برنامه ها جز سرگرم کردن شرکت ها با هزینه های بالا و اعطای یک لوح سپاس یا تقدیر چیز خاصی در پی نداشته و ندارند. سهند پولاد کلکسیونی از تقدیر نامه ها و لوح سپاس های مختلف را دارد ولی سوال من اینجاست که کدام یک از این کاغذ ها برای من سود آوری داشته اند. بالاخره هر شرکت و بنگاهی به دنبال منافع خودش است و در صورتی که این منافع از این برنامه ها قابل وصول نباشند پس بودجه و وقت پرسنل این شرکت چرا باید هدر برود؟!

کارایی : فرمودید به جز چند مورد خاص ، آیا همایش IMIAZAR100 را جزو آنها می دانید؟
خبازباشی : بله، همایشی که سازمان مدیریت صنعتی برگزار کرد چون بر پایه اصول و شاخص های جهانی بوده و گزارشات چاپ شده نشان دهنده این مهم هستند که این رتبه بندی کارشناسی شده است و از طرفی سابقه 15 ساله موفق این طرح در سطح ملی حتماً آن را جزو رتبه بندی های ارزشمند برای منطقه خواهد نمود. البته به نظر بنده ایراداتی کلی و جزئی به آن وارد است. مثلاً خیلی بهتر خواهد بود که شرکت های دولتی را از خصوصی ها تفکیک کرده و در دو گروه جداگانه رتبه آنها اعلام شود، و یا اعلام نهایی رتبه ها بر اساس رقم فروش بدون توجه به سایر شاخص هایی که شاید در هر شرکتی یکی از این شاخص ها ارزشمندتر از بقیه باشد. تاثیرگذار بودن شرکت های تامین کننده قطعات برای شرکت های مادر نیز خود یکی از موضوعات مهمی است که جای بحث دارد.
از طرفی در خصوص روند بعد از همایش اگر بخواهیم بررسی کنیم می بینیم مثل همایش های دیگر در نهایت چیز خاصی برای ما ندارد. امتیاز و یا مشوقی که شرکت ها را برای حضور در این رتبه بندی راغب کرده و به سمت خود بکشد. اگر اینگونه پیش برود فکر نمی کنم موفقیت چندانی داشته باشد، هر چند در باطن بسیار ارزشمند است کاری که انجام می شود ولی ما مدیران به دنبال سود و منافع شرکت خود هستیم، آن هم در این شرایط. زمانی که راه همیشگی را برویم مقصد ما بدون شک همان مقصد تکراری دفعات قبل است نباید انتظار داشت جاده تبریز – تهران به جای تهران سر از شیراز در آورد. پس با اندکی تغییرات و تدارک تسهیلات و امتیازاتی که مشوق شرکت ها باشد شک نداسته باشیم که IMIAZAR100 جایگاه خوبی در آذربایجان خواهد داشت.

کارایی : آیا موفقیت اتفاقی است؟به عنوان سوال آخر چه پیشنهادی برای جوانان دارید؟
خبازباشی : موفقیت نه تنها اتفاقی نیست بلکه بسیار سخت بدست می آید، اراده، پشتکار، صبر و تحمل و کار دلسوزانه می طلبد. هیچ کسی یک شبه ره صد ساله را نپیموده. درست است شرایط فعلی شرایطی مناسب برای ورود به صنعت نیست و من به هیج وجه پیشنهاد نمی کنم که کسی وارد صنعت شود! مگر به شرط تغییراتی که در دولت فعلی اتفاق افتند. ما که فعالیت می کنیم دلیلش مشخص است .آب که از سر گذشت چه یک وجب چه ده وجب، صنعت بسیار شیرین بوده و هست فقط تلخی که الان دارد جوانان را از خودش زده خواهد کرد پس چه بهتر آنکه با کمی صبر در انتظار بهبود شرایط باشیم و به جای شکست ها شاهد موفقیت هایی باشیم که البته اتفاقی نخواهند بود