نقاش فرش باید هفت شهر عشق را از سر بگذراند تا به یک نقش برسد

کارایی : جناب آقای قره باغی چند سالی است که صحبت از رکود بازار فرش می شود. نظر عمومی این است که فرش تبریز توان رقابتی اش را در بازارهای جهانی از دست داده است. نظر شما چیست؟

قره باغی : خوب من فکر می کنم که دلیل این که فرش تبریز نمی تواند با دیگران به رقابت بپردازد این است که اصلا رقیبی ندارد. تبریز خود محل رقابت است. تنها خود تبریزیان رقیب خودشان هستند و تنها فرش برخی شهرهای ایران را می توان در حد تبریز دانست. در این مورد هم که اصفهان و کاشان و همدان نتوانسته اند نقشه های اصیل را احیا کنند.

کارایی : مساله امروز فرش را ضعف نقشه می دانید؟ و فرش تبریز را از این موضوع مستثنی می دانید؟

قره باغی : وقتی هنرمندی یک اثر هنری را ایجاد می کند چند نوع برخورد می تواند داشته باشد. یکی این که ادعای خلاقیت دارد که به خلق چیزی برمی گردد که به وجود آورده است. از نظر من این ادعای خلق کردن از اساس ایراد دارد چرا که خالق اصلی خداست. وقتی ما حتی قادر نیستیم یک گلبرگ را با همان ظرافت و لطافتش طبیعی اش به وجود بیاوریم، چطور می توانیم ادعای خلق چیزی را داشته باشیم. ما خود نقشی هستیم که نقش می زنیم روی فرش. راه دیگر این است که هنرمند ادعای اقتباس می کند. این کار ممکن است. می توان از چندین نقشه برداشت هایی آزاد کرد و از آن نقش ها اقتباس کرد. روش دیگر هم مونتاژ است که المان هایی از نقوش مختلف را برداشته و با هم مونتاژ می کنیم. این کار هم مثل اتومبیلی می ماند که اسپورتش کرده باشید. یعنی چیزهایی به آن اضافه می شود که چندان هم جذابش نمی کند.

کارایی : استاد با این احوال که می فرمایید مشخصات نقاش واقعی فرش چیست؟

قره باغی : نقاش فرش فقط در کاری که روی کاغذ انجام می دهد خلاصه نمی شود. باید هفت شهر عشق را از سر بگذراند تا به یک نقش برسد. این هفت شهر عشق هم عبارتند از شناخت مواد اولیه ی خوب، شناخت رنگرزی خوب، طراحی خوب، رنگ آمیزی خوب، بافت خوب، نظارت و سرکشی خوب، و گردش اقتصادی خوب که اگر این آخری را کنار بگذارید هیچکدام از این اطلاعات به دردتان نخواهد خورد. زمینه های استعداد هنری در تمام انسان ها به انحای مختلف وجود دارد. اما تنها کسانی می توانند از آن بهره مند شوند که بتوانند آن را به درستی به کار بگیرند و در آثارشان حفظ کنند.

مشخصه ی نقاش خوب این است که نقشه اش را به خاطر معنویات دوست داشته باشد و نه مادیات. به خاطر وزیر و وکیل اثرش را به دیوار نمی آویزد و به اثرش واقعا عشق میورزد. این خلقیات بجز این که انسان را به مادیات وابسته کند و ارزش کار انسان را پائین ببرد کار دیگری نمی کند.