شاگرد اول های اقتصاد آذربایجان بر اساس چه شاخص هایی معرفی می شوند؟

چهار سال پیش در چنین روزی برنامه ریزی های گسترده ای جهت اجرای طرح معرفی برترین شرکت های منطقه آذربایجان موسوم به IRANTAC با تأسیس دبیرخانه ای دائمی آغاز گردید. این طرح که در ابتدا به عنوان تجربه منطقه ای طرح ملی و 16ساله صد شرکت برتر ایران کلید خورده بود، با توجه به تدابیر و ملاحظات متولیان مجرب و خلاق طرح مذکور ونیز انتظارات و مطالبات ذینفعان منطقه ای شامل شرکت های حاضر و مسئولین استانی، در طول زمان تغییراتی جدی در ساختار و شاخص های ارزیابی را تجربه نمود تا اینک در آستانه برگزاری سومین همایش خود قرار گیرد.
البته این اولین کوشش منطقه ای جهت معرفی شاگرد اول های اقتصادی به شمار نمی رود، زیرا که پیشتر با ابتکار و کوشش خانه صنعت، معدن و تجارت آذربایجان شرقی طرحی بانام صد برند برتر از زاویه ای دیگر و با شاخص هایی متفاوت به این حوزه ورود یافته بود که در اینجا جا دارد سپاس بی پایان دبیرخانه IRANTAC را از انتقال بی چشمداشت تجربیات مربوطه توسط آن تشکل تاثیرگذار اقتصادی اعلام نماییم.
دبیرخانه طرح معرفی برترین شرکت های منطقه آذربایجان از اردیبهشت ماه سال 1393 و با برگزاری دومین همایش طرح، با توکل به خداوند متعال و حمایت و مشارکت همیشگی نهادهای حاکمیتی ذیربط تلاش خود را برای اجرای هرچه بهتر سومین دوره IRANTACآغاز نموده است که از آن جمله می توان به شناسایی حدود 1000 شرکت بزرگ منطقه که پیش بینی می گردید با دارا بودن درآمدی بالاتر از چهل میلیارد ریال در سال 1392شرایط حضور در طرح را دارا باشند و نیز برگزاری جلسات کارشناسی و توجیهی متعدد و پاسخ به سوالات بنگاه های مختلف اقتصادی، اشاره نمود. همه این اقدامات با هدف ارزیابی و معرفی 200شرکت تاثیرگذار شمالغرب کشور در سال جاری صورت پذیرفته است که انشاالله در صورت تحقق تا 10اردیبهشت سال 1394 (آخرین مهلت ارسال مدارک توسط شرکت های واجد شرایط) در مقایسه با تعداد120 شرکت معرفی شده در سال اول رشدی 60درصدی و نسبت به تعداد 150شرکت معرفی شده در سال دوم، رشدی 30درصدی را شاهد خواهیم بود.
در سومین دوره این طرح که هرگز بدون مشارکت استانداری، سازمان صنعت، معدن و تجارت، اداره کل استاندارد و تحقیقات صنعتی، شرکت شهرک های صنعتی، اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی، اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی، سازمان مناطق آزاد تجاری و صنعتی، خانه صنعت، معدن و تجارت، سایر تشکل های صنعتی و اقتصادی و شرکت های فعال بخش خصوصی و دولتی در 4استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اردبیل و زنجان، به این مرحله از بلوغ نمی رسید، کمافی السابق و علیرغم شایعه هایی که دراندک موارد به گوش می رسد، هیچ وجهی از بابت حضور شرکت ها دریافت نمی گردد و کلیه هزینه های آن توسط نمایندگی های سازمان مدیریت صنعتی در شمالغرب کشور و حامیان مالی طرح تأمین می گردد.
در این دوره از طرح IRANTACشرکت های حاضر در پنج حوزه رشد و بازدهی، اثربخشی در بازارهای بین المللی، استفاده هوشمندانه از دارایی ها، اشتغال زایی و کیفیت محصول و در دو گروه سهامی عام و سهامی خاص معرفی می گردند که در ادامه سعی گردیده تا خلاصه جزییات این پنج حوزه برای ذینفعان مختلف آن که مردم، بنگاه های اقتصادی، نهادهای حاکمیتی و کارآفرینان را در برمی گیرد، به شرح ذیل ارائه گردد:

1) حوزه رشد و بازدهی
این حوزه نشان دهنده میزان رشد شرکت و بازگشت مالی سرمایه گذاری است. شاخص های مورد استفاده برای معرفی برترین شرکت های منطقه آذربایجان در حوزه رشد و سودآوری شرکت عبارتند از:
– نرخ رشد
– میزان سود خالص
– بازده فروش
– ارزش دارایی های شرکت

شرکت هایی که شرط اولیه حضور در طرح بیش از چهل میلیارد ریال درآمد حاصل از فروش- را دارا می باشند با ارسال صورت های مالی حسابرسی شده سال های 91و ،92به دبیرخانه دائمی طرح در این حوزه مورد ارزیابی قرار می گیرند.

2) حوزه اثربخشی در بازارهای بین المللی
این حوزه نشان دهنده میزان بین المللی شدن شرکت و توفیق آن در بازارهای بین المللی می باشد. شاخص های مورد استفاده برای تعیین شرکت های اثربخش در بازارهای بین المللی به شرح زیر می باشد:
– تنوع بازارهای صادراتی
– سرانه صادرات
– رشد صادرات
– میانگین صادرات سه سال اخیر
شرکت هایی که شرط لازم حضور در طرح را دارا می باشند با ارائه اطلاعات زیر در این حوزه حضور یافته و مورد ارزیابی قرار می گیرند:
– تعداد بازارهای (کشورها) صادراتی در سال های 91 ،90و 92
– میزان خالص صادرات در سال های 91 ،90و 92برحسب ریال
– تعداد کارکنان در سال 92

3) حوزه استفاده هوشمندانه از دارایی ها
استفاده هوشمندانه از دارایی ها نشان دهنده استفاده بهینه از منابع انسانی ، سرمایه، انرژی، … و ترکیب بهینه آن ها در جهت تولید محصول و ارائه خدمات می باشد. شاخص بهره‌وری کل معیار مورد استفاده برای تعیین و معرفی شرکت های هوشمند در بهره‌گیری از دارایی ها می باشد.
شرکت هایی که بیش از چهل میلیارد ریال درآمد در سال 1392کسب نموده اند، با ارسال صورت های مالی حسابرسی شده سال های 91و ،92به دبیرخانه دائمی طرح در این حوزه حضور یافته و مورد ارزیابی قرار می گیرند.

4) حوزه اشتغال زایی
این حوزه نشان دهنده میزان ایجاد و حفظ اشتغال توسط شرکت ها می باشد و با استفاده از شاخص های زیر مورد سنجش قرار می گیرد:
– تعداد کارکنان شرکت
– خالص ایجاد اشتغال سالانه
در این حوزه شرکت های بزرگ منطقه که شرط لازم برای حضور در طرح را دارا می باشند، با توجه به اطلاعات مندرج در لیست بیمه اسفند ماه سال های 91و 92 مورد ارزیابی قرار می گیرند.

5) حوزه کیفیت محصول
کیفیت محصول نشان دهنده میزان انطباق محصولات و خدمات شرکت ها با استانداردهای سازمان استاندارد و تحقیقات صنعتی است و با استفاده از شاخص های این سازمان که تغییراتی جزئی در آن اعمال گردیده است مشخص می شود.

معرفی شرکت ها در حوزه های فوق‌الذکر و در دو گروه مستقل شرکت های سهامی عام و شرکت های سهامی خاص ونیز معرفی شرکت های برتر هر استان و همچنین گروه های مختلف صنعتی از دیگر اقداماتی است که در این دوره از طرح برنامه ریزی گردیده اند وامید است با مشارکت همه ذینفعان، اهداف متعالی آن تحقق یابند.