آینده روشن بیمه‌ها در گرو اعتماد به ایده‌های نوین
با تداوم زیان‌دهی شرکت‌های بیمه‌ای در سال‌های گذشته، به‌نظر می‌رسد دولت قصد دارد با بازی دادن استارت‌آپ‌ها در زمین صنعت بیمه، پویایی را به آن بازگرداند.
صنعت بیمه جزو آن دسته صنایعی است که در شرایط مختلف اقتصادی، یکی از بازیگران اصلی اقتصاد هر کشوری به شمار می‌روند؛ چرا که نقش بسیار مهمی در کنترل و بی‌اثر کردن فشارها و حتی تبدیل آن‌ها به فرصت را بر عهده دارد. به گفته بسیاری از کارشناسان، هر چه سهم صنعت بیمه در تولید ناخالص داخلی و ضریب نفوذ آن بیشتر باشد، اقتصاد آن کشور پیشرفته‌تر محسوب می‌شود. صنعت بیمه در ایران نیز، جزو صنایع مهم و همواره پرحاشیه به‌شمار می‌رفته؛ تا جایی که با تداوم زیان‌دهی شرکت‌های بیمه‌ای در سال‌های اخیر، دولت مجبور به کاهش سهم خود در آن و باز کردن فضا برای خصوصی‌ها و همچنین فراهم کردن زیرساخت برای فعالیت استارت‌آپ‌های نوین در این حوزه شده است؛ اقدام حیاتی که امیدها نسبت به افزایش سهم بخش خصوصی و سودآوری این صنعت در کشور را بسیار بالا برده است.
ضریب نفوذ بیمه در ایران
با وجود این که ضریب نفوذ بیمه در سال ۱۳۹۰، چیزی در حدود ۱.۴ درصد بوده اما با وجود فشار تحریم‌ها در سال ۱۳۹۷، این ضریب در حدود ۲.۴ درصد برآورد می‌شود. با نگاهی به رده‌بندی‌های آماری می‌توان مشاهده نمود که کشورمان از این حیث در رده 53 دنیا و رده سوم منطقه قرار دارد. این در حالیست که بیشترین ضریب نفوذ بیمه در جهان در سال ۹۷ به اروپا با هفت درصد تعلق داشته و پس از آن قاره آمریکا با ۶.۳ درصد، قاره آسیا با ۵.۸ درصد، قاره اقیانوسیه با ۵.۶ درصد و آفریقا با ۳ درصد قرار گرفته است. انتظار می‌رود با توجه به تعامل خوبی که استارت‌آپ‌ها با عموم مردم برقرار می‌کنند، این ضریب نفوذ در سال‌های آینده با رشد قابل توجهی روبه‌رو شود.
سهم انواع بیمه‌ها از حق بیمه
بنابر آخرین آمارهای دریافتی، از کل حق بیمه تولیدی در کشور، ۳۳.۶ درصد مربوط به بیمه شخص ثالث و مازاد، ۲۴ درصد به بیمه درمان، ۱۴.۴ درصد به بیمه زندگی، ۶.۵ درصد به بیمه بدنه اتومبیل و ۵.۲ درصد به بیمه حوادث راننده بوده است. همچنین ۴.۵ درصد از حق بیمه تولیدی به بیمه مسئولیت، ۴.۲ درصد به بیمه آتش‌سوزی، ۲.۴ درصد به بیمه مهندسی، ۱.۵ درصد به بیمه‌های هواپیما و کشتی، ۱.۴ درصد به بیمه حوادث، ۱.۳ درصد به بیمه نفت و انرژی، ۹ دهم درصد به بیمه باربری و یک دهم درصد به بیمه‌های پول و اعتبار و سایر انواع بیمه‌ها تعلق داشته است.
سهم دولتی و خصوصی‌ها از حق بیمه
طبق آخرین آمار اعلام شده از سوی بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سهم بخش غیردولتی از 45 هزار و 443 میلیارد تومان حق بیمه تولیدی در سال ۹۷، چیزی در حدود ۶۶ درصد (29 هزار و 748 میلیارد تومان) و سهم بخش دولتی، چیزی در حدود 34 درصد (15 هزار و 694 میلیارد تومان) برآورد شده است.
اگرچه مقایسه میزان حق بیمه تولیدی در سال 97 در مقایسه با سال 96، افزایشی در حدود 11 هزار و 392 میلیارد تومان را نشان می‌دهد اما کارشناسان این صنعت بر این باورند که این رقم در سال 98 به بیش از 60 هزار میلیارد تومان دست پیدا کند.
بازی دادن استارت‌آپ‌ها
از مهم‌ترین اقدامات دولت در سال 97 که قطعا در آینده از آن به عنوان یکی از ارزشمندترین خدمات یاد خواهد شد، می‌توان به بازی دادن استارت‌آپ‌ها در زمین صنعت بیمه و همچنین، حمایت از آن‌ها جهت توسعه کسب‌وکار، اشاره کرد. به عقیده بسیاری از کارشناسان، اگرچه صنعت بیمه در سال‌های اخیر همواره صنعتی زیان‌ده بوده اما به نظر می‌رسد ورود استارت‌آپ‌ها و نوآوری‌های آن‌ها، تحولی عظیم، چه از منظر افزایش سهم بخش خصوصی و چه از منظر پویایی‌بخشی، در این صنعت ایجاد خواهد کرد.
وضعیت صنعت بیمه در سال 97
اگرچه سال 97 با اتفاقاتی پیش‌بینی‌نشده از جمله افزایش ناگهانی نرخ ارز و خروج آمریکا از برجام همراه بود اما صنعت بیمه در این سال به لطف ورود استارت‌آپ‌ها از وضعیت مطلوب‌تری برخوردار بود؛ هرچند که موفق به افزایش ضریب نفوذ بیمه و دست یافتن به اهداف بالادستی نشد.
با خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها، برخی قراردادهای خارجی بیمه‌گران با چالش و ابهام مواجه شد و بیمه مرکزی و شرکت‌های بیمه برای مقابله با این شرایط، به ناچار مجبور به توزیع مناسب ریسک در داخل کشور شدند. در چنین وضعیتی، عملاً امکان انتقال ریسک از داخل به خارج تا حد زیادی متوقف و در نتیجه ریسک‌های بیمه‌ای کشور باید در داخل کشور پوشش داده می‌شد که برای تحقق این مهم، انتظار می‌رفت با استفاده از ظرفیت‌های داخلی، کمیته‌های تحریم در شرکت‌های بیمه ایجاد شود که البته این اقدام به‌صورت گسترده انجام نشد.
از آن‌سو اما جهش نرخ ارز، بسیاری از بنگاه‌های تولیدی و اقتصادی را با چالش‌های مستقیم و غیرمستقیم متعددی مواجه کرد. با اقدام شرکت‌های بیمه برای به‌روزرسانی، حق‌بیمه بیمه‌گذاران در رشته‌هایی نظیر بیمه بدنه اتومبیل خنثی شد اما به‌هرحال یکی از تبعات افزایش نرخ ارز، بالا رفتن نوسانات قیمتی در بازار است که برای خنثی‌سازی آن، شرکت‌های بیمه‌ای مجبور به رصد دقیق‌تر آینده قیمتی بازارها شدند تا متحمل ریسک‌های اضافی و غافلگیرکننده نشوند.
وضعیت مطلوب ۶ماهه نخست سال ۹۸
با توجه به آخرین آمارهای اعلام شده، در نیمه نخست سال ۹۸ ارزش حق بیمه تولیدی به حدود ۲۶ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان رسیده که رشد قابل توجهی را نسبت به مدت مشابه پارسال نشان می‌دهد و با توجه به شرایط روبه‌رشد صنعت بیمه، پیش‌بینی می‌شود در پایان سال حتی از مرز 60 هزار میلیارد تومان نیز فراتر برود تا صنعت بیمه همانند دیگر صنایع پیشرو کشور، گرمای حضور استارت‌آپ‌ها را بیش از پیش حس کند.
