کارایی :نظر کلی شما در مورد طرح معرفی برترین شرکت های منطقه آذربایجان چیست؟ از نظر شما این طرح چه مزایا و معایبی دارد؟
دلاویز : به نظر من بررسی و اظهار در خصوص موقعیت و جایگاه شرکت ها بایستی توسط کارشناسان زبده که خودشان عمری خاک تولید و صنعت را خورده باشند صورت گیرد. باید از پایه بررسی شود که یک واحد تولیدی چقدر در زمینه زیرساخت ها سرمایه گذاری کرده است. مثلاً ما برای اینکه واحد رنگرزی خود را تکمیل کنیم، هم تصفیه خانه آب شیرین ساختیم، هم تصفیه خانه پساب صنعتی که خود این ها مستلزم هزینه های میلیاردی بوده است. موضوع بعدی کیفیت و قدرت رقابت کالای تولیدی است. در اقتصاد جهان یک اصل اساسی حاکم است: «اگر کالایی را که می سازی نتوانی صادر کنی آن کالا تقریبا بی ارزش است.» نکته بعدی مدرن بودن ماشین آلات و استفاده از آخرین تکنولوژی روز دنیا برای تولید است تا بتوانی قدرت رقابت داشته باشی. حفظ راندمان، از لحاظ مصرف انرژی نیروی کار، دقت به مسائل زیست محیطی و مصرف منابع از شاخص های مهم دیگر است که باید مد نظر کارشناسان یادشده قرار گیرد.
کارایی : آیا در مورد معیارهای ارزیابی و همچنین ارزیابی اطلاعاتی دارید؟
دلاویز : در مورد معیارهایی که مد نظر دوستان بوده اطلاعی ندارم؛ اما به عنوان شخصی که صاحب تجربه 35 ساله در حرفه خودم هستم، باید عرض کنم اگر همان مواردی که در جواب سئوال دوم اشاره کردم مدنظر باشد، نتایج بهتری حاصل خواهد شد.
کارایی : به نظر شما دولت و نهادهایی مثل بانک ها و بیمه چه نقشی می توانند در بهبود فضای کسب و کار و توسعه تولید در جامعه داشته باشند؟
دلاویز : دولت، بانک ها و بیمه ها در شکوفایی اقتصاد و تولید کشور اساسی ترین نقش را دارند به شرطی که هر کدام در جایگاه واقعی خود ایفای نقش کنند و در غیر این صورت هر اقدامی هم که صورت پذیرد به اتلاف منابع خواهد انجامید. اگر دولت از جایگاه ناظر عالی و در جهت تنظیم روابط و اعمال مقررات به صنعت نزدیک شود نتیجه خوب خواهد بود اما اگر خودش بخواهد مستقیما یه امر تولید بپردازد و نقش کارفرما را بگیرد نتیجه همین خواهد بود که در کشور شاهد آن هستیم. تجربه صنعت در تمام دنیا نشان داده است که هرقدر هم که مدیران بخش دولتی پاکدست، سالم و فداکار باشند، از لحاظ اقتصادی نخواهند توانست به اندازه بخش خصوصی دارای راندمان باشند. چرا که بخش خصوصی یک اصل اساسی اقتصادی را به شدت رعایت می کند که شاید در بخش دولتی خیلی به آن توجه نمی شود. آن اصل «جذب نفع و دفع ضرر» است.
کارایی : عملکرد بانک ها و بیمه ها را در حمایت از تولید چطور ارزیابی می کنید؟
دلاویز : عملکرد بانک ها در حمایت از تولید اصلا خوب نبوده است. بنده کاری به مسائل کلان اقتصادی و مقولاتی مثل نرخ بهره و مسائل مشابه ندارم؛ چرا که تخصصش را ندارم اما خوب می دانم با این درصدهای وام بانکی به احتساب روزهای تعطیل اگر تولیدکننده ای وامی بگیرد بایستی تمامی درآمد خود در پایان سال را دو دستی تقدیم بانک ها کند که معنای دیگر این حرف ورشکستگی است. نکته ای که بانک ها هم می دانند و رغبت چندانی برای سوق سرمایه های خود به سوی تولید ندارند و ترجیح میدهند به دنبال کارهای پرسودتری مثل ساخت و ساز بروند. بر اساس آمارهای ارائه شده بالغ بر 60 درصد از واحدهای تولیدی کشور به علت مشکل نقدینگی و عدم توانایی در تامین سرمایه درگردش تعطیل شده اند و یا با کسر کوچکی از ظرفیت خود کار می کنند. حال باید پرسید آیا کشور ما اینقدر فقیر و بی سرمایه است که توان تامین سرمایه در گردش صنعت خود را ندارد؟ البته که چنین نیست بلکه این سرمایه ها به دلیل ضعف عملکرد بانک ها درست کانالیزه نمی شوند.
در مورد بیمه اگر منظور تامین اجتماعی باشد، باید گفت متاسفانه علی رغم اینکه تامین اجتماعی 30 درصد از حقوق خود را نقداً از تولید کننده می گیرد، هر جا کم می آورد، دوباره سراغ جیب تولید کننده می رود.
کارایی : با این اوصاف مهمترین چالش هایی که پیش روی فعالیت هر چه بهتر شما وجود دارند کدامند؟
دلاویز : آنچه در جواب های قبل گفته شد به نوعی اشاره به موانع در اندازه های کلان بود؛ اما اگر بخواهیم ریزتر و به صورت مصداقی به موانع اشاره کنیم، تولید یعنی عین مشکل؛ یعنی زمین خشک و خالی بدون هیچ امکاناتی، چنانچه اشاره شد ما تصفیه خانه های کارخانه را خودمان ساختیم و چه مصیبت هایی که برای کشیدن برق و تامین انرژی متحمل نشدیم. چهار سال آزگار برای چهار مگاوات برق دوندگی کردیم؛ صدها مورد نامه نگاری داشتیم و در نهایت نصف هزینه ها را هم خودمان تقبل کردیم تا برق مورد نیاز تولیدمان را به ما بفروشند.
از موانع دیگر پیش روی تولید می توان به قضیه مالیات بر ارزش افزوده، افزایش عوارض گمرکی، مشکلات گاه و بی گاه در عبور بار از مرزها و هزاران مشکل ریز و درشت دیگر اشاره کرد. خلاصه اینکه اگر کسی عاشق نباشد به درد تولید نمی خورد.
کارایی : فکر می کنید برگزاری طرح معرفی برترین شرکت های منطقه آذربایجان و طرح های مشابه می تواند گامی در راه مرتفع نمودن این موانع گردد؟
دلاویز : اگر در این طرح یا طرح های مشابه به صورت ویژه بر موانع و چگونگی رفع آن تمرکز شود و این قضیه به صورت همه جانبه مورد بررسی و کنکاش قرار گرفته و نتیجه به مسئولان، مبادی امر و خود تولید کنندگان منعکس گردد حتما تاثیرات مثبتی خواهد داشت. من نمی دانم این قضیه تا به حال اتفاق افتاده یا نه؛ اگر اتفاق نیفتاده پیشنهاد می کنم این کار را انجام دهند.
کارایی : پیشنهادات شما در راستای هر چه بهتر برگزاری طرح معرفی برترین شرکت های منطقه آذربایجان چیست؟
دلاویز :اگر این حرکت ها منجر به شناسایی، تشخیص، معرفی و نهایتاً طرح ها و شرکت های برتر منطقه شود امر مبارکی است؛ اما با تاکید عرض می کنم به شرطی که شناسایی و سنجش توسط کارشناسان خبره و کاربلد صورت گیرد و معیارهای سنجش هم درست انتخاب شده باشند.
