کسب و کار اجتماعی ، در آغاز راه

0 ۴۹۱

مصاحبه با فائزه درخشانی ، یکی از موسسین و مدیر دستادست

کارایی : لطفا در رابطه با موسسه دستادست که آن را یک موسسه غیرانتفاعی غیردولتی که مشغول انجام کسب و کار اجتماعی معرفی نموده اید، و سابقه فعالیت آن توضیح بفرمایید.

درخشانی :
دستادست بیش از سه سال است کار خود را تحت عنوان کارآفرینی اجتماعی در کسب و کار اجتماعی شروع کرده است. کسب و کار اجتماعی فعالیتی غیرانتفاعی است که برای حل مشکلات اجتماعی از شیوه های کارآفرینی بهره می جوید. در واقع کسب و کار اجتماعی به دست یک مجموعه غیرانتفاعی اداره می شود که از شیوه های مختلف کارآفرینی استفاده می کند و سود حاصل هم برای بهبود و توسعه خودِ کار اختصاص می یابد. تولیدکنندگان محصولات دست ساز، افراد آسیب دیده و به حاشیه رانده شده همچون زنان سرپرست خانوار، روستائیان، معلولین، مهاجرین و به طور کلی کسانی که دسترسی عادلانه به بازار ندارند، گروه هدف دستادست را شکل می دهد. سعی ما کمک به این افراد است. خدمات دستادست در راستای کمک به این افراد برای فراهم آوردن امکان تولید صنایع دستی و عرضه آن محصولات به بازار است. به عنوان مثال برای بهبود طراحی محصولات تولیدی، سعی کردیم طراحانی را جهت ارائه مشاوره به تولیدکنندگان ارتباط دهیم تا محصولات جدید و باکیفیت تری ارائه و تولید گردد. سعی ما معرفی و ارائه این محصولات در صفحات مجازی بوده است. در این راستا البته نمایشگاه های مختلفی نیز هم در تهران و برخی شهرستان ها برگزار کردیم.

کارایی :
از نظر شما دستاورد عمده موسسه دستادست چه بوده است؟

درخشانی :
بزرگ ترین اتفاقی که با دستادست افتاد ، آشنایی بیشتر با مفهوم کارآفرینی اجتماعی بود. دستادست محصولات جدید را به روش جدیدی به بازار عرضه کرد و در کنار این کار اقتصادی تاثیرات مثبت اجتماعی نیز به جا گذاشت. ما به تلاش خود در راستای شناساندن کارآفرینی اجتماعی در کشور ادامه می دهیم. بیشتر سازمان ها و نهادها در ایران در قالب خیریه فعالیت می کنند و مبلغ مشخصی را به صورت مستقیم به این افراد شناسایی شده پرداخت می کنند. در حالی که از طریق اقدامات کارآفرینانه می توان حمایت مالی را در قالب مشارکت در تولید و اشتغال و همچنین مشارکت اجتماعی عرضه کرد. با این روش می توان به توسعه پایدار امیدوار بود. دستادست در جهت آموزش حرفه ها و مهارت ها گام برداشته و با تقویت مهارت ها کمک های پایداری به این افراد خواهد رساند. به همین جهت ما امیدواریم کسانی که مشتاق انجام چنین مشارکت هایی در جامعه هستند، حتما از این شیوه بهره بگیرند و با این کار هم به افزایش تولید و اشتغال کمک می کنند و هم در افزایش میزان نشاط اجتماعی تاثیرگذار خواهند بود. ما سعی کردیم از فناوری های نو از جمله صفحات مجازی جهت توسعه دستادست استفاده کنیم؛ به نحوی که خدمات دستادست در دورترین روستاها هم قابل دسترسی است. در حالی که ممکن است سازمان های خیریه مردم نهاد قادر به حضور و ارتباط با تمام مناطق نباشند. برقراری ارتباط با افراد آسیب دیده باعث ایجاد اعتمادبه نفس جهت حضور در بازار و اجتماع در این افراد می شود. متاسفانه موسسه دستادست به عنوان یک نهاد غیرانتفاعی، قادر به ارائه خدمات مطلوب تر و اثرگذارتری نیست چراکه فاقد پشتوانه مالی کافی برای کمک به تولیدکنندگان جهت تهیه ابزار و ماشین آلات مناسب است. لذا دستادست طالب آن است بتواند به افراد شناسایی شده حمایت های مالی در قالب اعطای وام و پرداخت حق بیمه ارائه کند.

کسب و کار اجتماعی ، در آغاز راه


کارایی :
خانم درخشانی لطفا بفرمایید عمده ترین چالش هایی که شما در این سه سال فعالیت خود در رابطه با خودگردان بودن سازمان ها و نهادهای مردم نهاد مواجه بوده اید کدام بوده است؟ منظور موانع قانونی، عرفی، سیاسی و امثالهم است.

درخشانی :
یکی از عمده ترین چالش ها در این زمینه این مساله است که تعریف درست و دقیقی برای نحوه ورود به کارآفرینی اجتماعی در کشور ما وجود ندارد. یکی از عمده ترین مشکلات از لحاظ قانونی، ثبت اینگونه نهادها است که هیچ شکل خاصی برای ثبت، تعریف نشده است. ثبت سازمان غیرانتفاعی با خلاء قانونی روبرو است. متاسفانه از روش های ثبتی سایر نهادها استفاده می شود و نهادی همچون دستادست نمی داند در قالب کدام قوانین و دستورالعمل ها قادر به پیگیری حقوق خود خواهد بود. لذا مطالعه و آشنایی کامل با کارآفرینی اجتماعی در کشور ضرورت دارد و باید با در نظر گرفتن ابعاد مختلف آن، تعاریف شکلی و محتوایی منحصر به اینگونه کسب وکارها در قانون کشور صورت پذیرد. در کشورهای پیشرفته امتیازات خاصی برای کارآفرینی اجتماعی قائل هستند؛ چرا که یک کارآفرین صرفا فعالیت اقتصادی دارد و به دنبال کسب درآمد بالا است اما کارآفرین اجتماعی دغدغه حل مسائل اجتماعی دارد. از همین رو در کشورهای مختلف، افرادی که در این قالب مشارکت دارند حمایت می شوند. در حالی که در ایران هنوز در مرحله ثبت ساده این گونه مدل های کسب و کار مشکل وجود دارد.

کارایی :
در واقع عدم وجود مدل های مشابه موسسه دستادست در گذشته ، طی کردن مسیر را برای شما با دشواری هایی همراه کرده است؟

درخشانی :
بله. مردم موسسات خیریه را به خوبی می فهمند اما ما در توضیح فعالیت دستادست با مشکل مواجه می شویم. تازگی این فعالیت و عدم آشنایی عمومی با مفهوم کارآفرینی اجتماعی ما را با مشکلاتی مواجه کرده است که البته با کمک رسانه ها در تلاش هستیم این مفهوم را به شکل شایسته ای به مردم معرفی کنیم و از آن ها دعوت کنیم در این راه قدم بگذارند.
شروع و ادامه فعالیت موسسه دستادست با سختی های زیادی همراه بوده و بعضا این خستگی تا جایی پیش رفته که به پایان دادن این کار فکر کرده ایم. اما تاثیرگذاری هرچند کوچک ، ما را به ادامه مسیر امیدوار کرده است. خیلی از اوقات با وجود عرضه مجازی و نمایشگاهی محصولات دوستان ، فروش خوبی صورت نگرفته و همین امر باعث کاهش انرژی ما برای ادامه فعالیت شده اما وقتی می بینیم حتی با وجود فروش اندک هم لبخند بر لبان این تولیدکنندگان جاری می شود و این افراد از این طریق اعتمادبه نفس کسب می کنند و درآمدی حاصل می شود و اندکی به آینده امیدواری پدید می آید ، ما دستادستی ها هم برای بهبود فعالیت ها و ادامه تلاش ها محکم تر گام برمی داریم. همین تاثیرات کوچک باعث می شود ما بزرگ فکر کنیم و کارهای بزرگی انجام دهیم.

ارسال یک پاسخ

آدرس ایمیل شما منتشر نخواهد شد.